Thưa quý vị và bà con nông dân nuôi bò sinh sản là một trong những mô hình mang lại hiệu quả kinh tế cao. Tuy nhiên để nuôi bò sinh sản cho hiệu quả đòi hỏi ở người chăn nuôi phải nắm vững kiến thức chăn nuôi bò. Bài viết sau xin được chia sẻ một số kinh nghiệm nuôi bò sinh sản thời điểm chọn giống cũng như chăm sóc bò sinh sản.
Mục lục nội dung
Chuồng nuôi bò sinh sản
Trong điều kiện diện tích đất đai bị thu hẹp ảnh hưởng đến việc chăn thả ngoài đồng. Nuôi bò sinh sản theo hình thức nuôi nhốt được nhiều hộ gia đình lựa chọn. Về chuồng nuôi nên xây dựng chuồng ở những nơi cao thoáng. Diện tích chuồng nuôi bình quân ba đến năm mét vuông một con.
Dựa theo số lượng đàn nuôi mà làm một dãy hoặc hai dãy máng ăn máng uống nên làm dọc theo. Nền phải làm chắc hơi nhám để có độ bám, độ dốc hai đến ba phần trăm. Về phía rãnh thoát, rãnh thoát nước thải thiết kế phía sau rộng ba mươi cm. Sâu ba mươi cm độ dốc năm đến tám phần trăm. Ngoài việc đảm bảo về chuồng nuôi. Yếu tố để thành công trong nuôi bò sinh sản là việc là việc chọn giống. Cần lựa con bò có bộ khung rộng ngực sâu và phàm ăn.
Ta nên chọn những con giống cao như là giống Lai sin hay Rockman. Là loại giống là tốt trên thị trường bây giờ đang phổ biến. Mình lựa những con giống nó cao to và xương chậu nó bự. Con bò thì nó dài đòn rồi hai khúc đuôi và xương chậu phải liền khớp với nhau. Cổ, yếm rồi móng là phải đẹp sẽ cho sinh sản con khỏe và lớn nhanh.
Thức ăn cho bò
Để bò lớn nhanh thì lượng thức ăn đảm bảo để bò ăn mỗi ngày là hai phảy năm phần trăm cân nặng của nó. Giả sử bò nặng hai tạ. Cần khoảng năm cân thức ăn tinh trong một ngày như các loại bột sắn, bắp, cám gạo. Còn thức ăn thô cho khoảng mười lăm đến hai mươi kg như cỏ rơm. Khẩu phần hoàn chỉnh là đủ tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết cho bò.
Cách cho ăn và tập cho chúng ăn thức ăn tinh rất cần được chú ý. Lúc đầu nên cho ăn nhiều thức ăn xanh ít thức ăn tinh để làm quen với khẩu phần năng lượng cao. Về thời gian cho ăn nên tập cho ăn theo đúng quy trình hàng ngày.
Thường ngày thì cỡ bảy giờ là cho ăn vào buổi sáng cho thức ăn xanh xong cỡ chín giờ thì cho ăn thô. Sau đó cho uống nước và thêm một tí bột. Rồi chiều thì vẫn bốn giờ như chế độ ăn bình thường mà vẫn có cỏ và tối lại rơm tiếp.
Phòng chống dịch bệnh cho bò
Một yếu tố quan trọng để thực hiện thành công mô hình chăn nuôi bò sinh sản đó là phòng chống bệnh. Tiêm vắc xin phòng đủ các bệnh bệnh bắt buộc cho bò hai lần mỗi năm. Như bệnh tụ huyết trùng, lở mồm…. Thường xuyên kiểm tra theo dõi đàn bò. Khi có dấu hiệu biểu hiện không bình thường cần can thiệp ngay.
Thường xuyên thì cũng dùng những cái thuốc sát trùng của bên thú y họ đưa là định kỳ cứ một tháng phun một lần. Hàng ngày là phải là phải quét dọn chuồng trại và vệ sinh cho bò tắm rửa. Hốt phân thì đưa vào hố phân, còn nước thải thì cho xịt rồi đưa vào biogas. Để cho nó đảm bảo vệ sinh cho toàn thể đàn.
Nếu chăm sóc tốt mở động dục vào lần đầu tiên trong khoảng từ mười tám đến hai mốt tháng tuổi. Thời gian trong khoảng từ hai bảy đến ba mươi tháng tuổi đã có thể đẻ lứa đầu. Để bò cái khi phối giống có khả năng thụ tinh cao trong mô hình chăn nuôi bò sinh sản. Bà con nông dân nên phát hiện đúng khi mà bò cái động dục.
Bò thì cỡ tầm độ hai mươi hai tháng trở lên thì bắt đầu có triệu chứng động đực. Bắt đầu bỏ ăn mà nó gióng nó cào chuồng rồi. Đấy là chế độ bò nó muốn động đực để ta có thể phát hiện dễ hơn. Thì mình sẽ đưa nó ra ngoài và chọn giống đực là những con giống thuần chủng. Chẳng hạn như con giống rockman thuần chủng để mà phối giống cho nó.
Chế độ dinh dưỡng nuôi bò sinh sản
Đối với bò đang mang thai cần có chế độ dinh dưỡng riêng. Vì thời gian này bò cần được ăn uống đầy đủ. Mỗi ngày nên ăn khoảng hai cân rơm ổ, ba mươi đến ba mươi lăm cân cỏ tươi. Hai lăm đến ba mươi cân bột xương và một kg thức ăn tinh. Tránh việc xua đuổi mảnh đối với bò đang mang thai trong tháng thứ bảy tháng thứ tám và thứ chín.
Nói chung là mình khác hơn một tí là mình cho nó ăn kỹ hơn. Và để ý trong những tháng đầu hay là những cái tháng thứ bảy thứ tám nó ăn nhiều là phải cho nó ăn rất là mạnh. Để nó nuôi dưỡng bào thai cho tốt. Bò con sau này đẻ ra được khỏe mạnh.
Dấu hiệu bò sắp sinh
Thời gian để bò đẻ thường khoảng hai trăm tám mươi ngày. Khi thấy những dấu bò sắp sinh như sụt mông cứ đứng lên nằm xuống cào nền. Nên di chuyển bò đến một khu vực riêng rộng rãi để bỏ sinh. Khi bỏ sinh bê bà con nông dân cắt dây rốn dài khoảng mười đến mười hai cm sát trùng bằng cồn iốt năm phần trăm.
Thường vào những ngày cỡ một tuần cuối thì là đưa nó vào cái khoảng một cái chuồng trại riêng để mình theo dõi. Khi nào nó sinh thì mình phục vụ làm cho nó dễ không bị ảnh hưởng tới con bê và con bò mẹ.
Thường thì trong một tháng đầu tiên nó sẽ bú mẹ bình thường. Và sau một tháng thì cho đồ rau, cỏ và các loại đồ ăn bình thường.
Cách chọn bò sinh sản thời nay
Làm thế nào để chọn bò sinh sản, làm sao mà cho nó đẻ nhanh này? Làm sao cho nó đẻ tốt này thì sau đây sẽ là cách chọn bò sinh sản.
Đầu tiên để nói về chọn và sinh sản. Thì ngày xưa các cụ mình sử dụng con bò nó có ba mục đích chính. Thứ nhất đó là để cày, việc ưu tiên của các cụ ngày xưa là để cày. Thứ hai đó là sinh sản để lấy con bê con để phát triển về sau.
Hoặc là bán đi lấy tiền nuôi sống cả một gia đình rất là nhiều người. Thứ ba đó sức kéo thì khi mà trồng lúa, hoa màu xong thì các cụ cần con bò để chở xe rơm xe lúa về nhà. Thế nên là con bò sẽ chủ yếu giúp con người làm ba cái mục đích chính như thế.
Còn bây giờ hiện tại thì chúng ta nuôi bò không phải ba mục đích trên. Mà chỉ có một mục đích duy nhất đó là để lấy bê. Tức là bò sinh sản là nhiệm vụ chính của nó là chỉ để sinh sản.
Nếu mà có bạn xem những cái cách chọn bò của người nguồn khác. Thì họ sẽ hướng dẫn các bạn xem xoáy này, xem sừng này, xem tất cả mọi thứ như thế. Thì mình không chọn bò theo kiểu đấy. Mà hiện tại là nuôi bò theo kiểu công nghiệp chứ không phải là nông nghiệp như ngày xưa nữa.
Con bò sẽ không dùng để kéo xe, không dùng để cày cuốc mọi việc đấy giờ đã có máy móc rồi. Còn con bò của chúng ta bây giờ chỉ có sinh sản thôi.
3 cách chọn bò theo thời điểm
Thế nên các bạn hãy lưu tâm đó là chọn bò theo kiểu công nghiệp. Vậy thì nếu mà nuôi bò sinh sản theo kiểu công nghiệp thì chúng ta sẽ chọn bò như thế nào? Mình sẽ có hai cái cách chọn lớn. Đó là chọn bò theo thời điểm và thứ hai đó là chọn bò theo giống. Đầu tiên đó là chọn bò theo thời điểm.
Chọn bò non 15 – 17 tháng tuổi
Sẽ có ba cái chọn chính, thứ nhất đó là các bạn chọn bò khi nó từ mười lăm đến mười bảy tháng tuổi. Thì cách chọn bò này nó có ưu điểm là gì? Thứ nhất là nó còn trẻ, nó trẻ thì sau về sau nó đẻ được nhiều thời gian hơn. Thì trung bình từ một năm đến một năm rưỡi là con bò sẽ sinh sản ra một con bê con.
Con bò thường thường là chúng ta sẽ chọn nó đẻ từ hai đến bảy năm. Tức là lứa con thứ hai và lứa thứ bảy là những lứa đẹp nhất. Còn lứa đầu tiên là con so thì nó không được đẹp rồi. Chúng ta không thể xác định là con mẹ này đẻ tốt hay xấu ở lứa con so.
Ưu nhược điểm
Vậy nên cái cách chọn đầu tiên ưu điểm của nó là chúng ta chọn tuổi sinh sản của nó về sau đó rất là dài. Thứ hai đó là ưu điểm đó là nó rẻ. Tại vì khi cái thời điểm này là con bê nó còn nhỏ này. Chưa biết là có đẻ được hay không này. Con bê đó chưa biết là đẻ con ra sẽ đẹp hay xấu.
Con bê lúc này các bạn mua chỉ đắt hơn bê thịt một tí thôi. Nhưng mà khi mà chọn một con bé như thế này thì cái tỷ lệ rủi ro của nó là có. Tại vì nhiều con bò nó không biết đẻ, bị vô sinh. Con bò đó chưa đẻ bao giờ mà nó chưa đẻ lứa con so đầu tiên. Con so đầu tiên thì nó rất là còi cọc.
Cách này nhược điểm của nó là có thể có bạn vẫn chọn phải bò không biết sinh sản này. Thứ hai là đẻ ra nó có thể là khi gặp những giống bò đực mà to quá thì nó đẻ là khó này. Thế nên là cái việc chọn bò khi mà nó còn non như thế này là cũng có rủi ro và cũng có ưu điểm.
Thế là cái cách chọn sớm như này là 50- 50 thôi. Nên là và cái việc mà nó đẻ lứa đầu tiên rất là nguy hiểm. Do vậy là người ta sẽ bán giống cho các bạn không nó sẽ không đắt như cách kiểu chọn thứ hai sau đây.
Chọn bò đã đẻ lứa đầu
Thứ hai đó là các bạn chọn bò đẻ được một lứa rồi. Đẻ được một đứa thì có bạn ưu điểm của nó là có bạn biết chắn là con bò này không bị vô sinh. Con bò này chắc chắn sẽ được và cái thứ hai là khi mà nó đẻ xong lứa đầu tiên. Thì nó sẽ vỡ ra khi đấy bạn sẽ thấy con bò nó phổng phao hơn.
Khi mà lựa chọn những cái con bò mà nó để được một nửa rồi. Thì ưu điểm của nó nữa là cái thời gian chuẩn bị khai thác nó từ lứa thứ hai đến lứa thứ bảy thì là rất là tuyệt vời. Thế nên là con bò mà các bạn chọn nó đẻ một đứa rồi đấy thì nó rất là đẹp. Và các bạn biết nó hay dở từ cái lứa đầu tiên rồi.
Nhưng mà nhược điểm là nếu mà nó đẹp đấy. Thì chắc chắn người ta sẽ bán đắt chứ không bán rẻ đâu. Do vậy con bò đẻ lứa đầu rồi mà đẹp mê ly thì người ta chắc chắn không bán rẻ cho các bạn.
Nhìn con đoán mẹ hay dở
Thứ ba đó là các bạn chọn một con mẹ mà các bạn nhìn con con. Người ta đi chọn bò nhìn con mẹ tuy xấu nhưng lại đẻ ra con bê con rất là đẹp thì chứng tỏ con mẹ này mát sữa này, đẻ tốt này. Thì nó có giá rất là cao và có thể là nó đẻ được bốn lứa năm lứa thì người ta cũng vẫn mua vì nó đẻ tốt.
Nhưng có nhược điểm là thế này. Khi mà biết cái tâm lý của người đi mua là con con đẹp như thế này chứng tỏ mẹ là tốt thì người ta sẽ pha trộn. Đó người ta sẽ lấy mấy con bê của cái con mẹ khác người ta dí nó cái con mẹ xấu để người ta bán con mẹ xấu được giá. Thế nên là rất nhiều người mà buôn bò lừa những người mua nhiều như vậy.
Các bạn khi đi mua thì thật tỉnh táo ở trong trường hợp này. Nếu mua trong các trường hợp thứ ba này nhìn con biết mẹ thì các bạn lưu ý. Đó là chỉ mua những người quen đừng có mua qua những người buôn bò. Cẩn thận họ sẽ ghép bò. Nên là hãy tìm nhà mà biết chắc đó là con mẹ đẻ ra con con đẹp thì mua. Đấy là cách lựa chọn thứ ba.
…
Nhu cầu bò giống hiện nay rất cao hiện một con bê từ tám đến mười tháng bán được tầm hai mươi triệu. Trong khi bò lại rất dễ nuôi, chuồng trại và thức ăn cho bò có thể tận dụng các vật liệu sẵn có và tận dụng được lao động nhàn rỗi. Nên bà con có thể tìm hiểu và phát triển mô hình góp phần nâng cao thu nhập cho gia đình.
Theo:Thủy Tiên
