Heo nọc là gì? Bài viết sau sẽ giúp bà con hiểu rõ thêm về heo nọc là gì. Đồng thời là hướng dẫn chi tiết các bước để tạo được heo nọc giống từ sơ sinh. Đến tận lúc khai thác một cách chi tiết và đầy đủ.
Mục lục nội dung
Heo nọc là gì?
Heo nọc là heo gì? Mục đích nuôi heo nọc
Heo nọc là heo đực giống dòng lai hoặc dòng thuần. Hiện nay với phương pháp tiến bộ người ta hay lựa dòng thuần chủng làm nọc như lợn đại bạch,… Hoặc dòng lai ra được đàn lợn phẩm chất tốt cũng sẽ giữ lại làm nọc.
Heo nọc nuôi ở đâu?
Heo nọc có ở hầu hết đàn lợn với lợi ích giảm bớt áp lực giống cho người nuôi. Kể cả tạo dòng sinh trưởng, dòng sinh sản. Chủ động tạo nguồn heo giống, để giảm chi phí con giống, nâng cao thu nhập.
Biết được heo nọc là gì rồi, sau đây mời bà con tìm hiểu thêm các bước để có những con heo nọc tốt nhất.
Quy trình chọn heo nọc
Heo nọc có vị trí hết sức quan trọng trong nuôi heo hiện giờ. Chúng góp phần vào số con sinh ra bao nhiêu, điều này rõ ràng ảnh hưởng tới hiệu quả kinh tế. Do đó chọn lựa heo nọc là một bước quyết định cho nuôi heo hiện nay, kể cả nuôi lợn rừng.
Tạo ra heo đực giống tốt thì bà con phải định hướng mục đích nhân giống. Sau đó theo công nghệ tiên tiến lọc ra dạng cho năng suất cao nhất. Thực hiện công tác chọn lọc thì chúng ta phải thực hiện qua từng giai đoạn khác nhau và rất chặt chẽ.
Có sơ đồ hoàn chỉnh hướng dẫn chọn heo từ sơ sinh đến khi ra một con giống. Tuy nhiên thực tế để thực hiện theo thì ta có thể rút ngắn một số giai đoạn.
Chọn theo cơ sở di truyền
Heo sơ sinh
Đầu tiên là giai đoạn lọc heo nọc sơ sinh, yêu cầu thứ nhất heo cần có gốc rõ ràng. Và cân nặng sơ sinh khi ta bắt đầu lọc ít nhất từ một cân rưỡi trở lên. Sau đó chúng ta kiểm tra các tình trạng của chân móng. Đảm bảo chân đừng bị chụm, đừng bị choãi hay là có năm ngón.
Tiếp theo chúng ta chọn đến dịch hoàn của heo nọc, tất nhiên nó phải nổi rõ. Với chăn nuôi heo nọc thì hàng vú nhiều người không để ý. Tuy nhiên hàng vú ở đực giống ảnh hưởng rất lớn đến mức độ sinh sản.
Về vú ở lợn đực yêu cầu từ mười hai vú đổ lên ở con sinh trưởng kiểu Duroc. Còn con sinh sản thì từ mười bốn đổ lên. Và yêu cầu thêm số vú trước dịch hoàn phải từ bốn trở lên, như vậy chứng tỏ mức độ sản xuất tinh ở heo nọc tốt.
Heo sau cai sữa
Sau cai sữa bà con chúng ta chuyển heo đến giai đoạn chuyển đàn. Nằm vào tầm từ năm mươi lăm đến sáu mươi ngày. Thời điểm này chúng ta cần phải cân kiểm tra từng cá thể và một lần nữa chọn lọc ngoại hình heo nọc tương tự ở sơ sinh.
Và giai đoạn cực kì quan trọng để đánh giá khả năng sinh trưởng của đàn heo nọc. Đó là kiểm tra năng suất bắt đầu từ 70 – 75 ngày. Tương đương với cân nặng heo nọc từ hai mươi lăm đến ba mươi cân.
Từ các con heo nọc đã chọn được ở giai đoạn trước, bà con sẽ đưa vào kiểm tra năng suất. Các chỉ tiêu về chân, dịch hoàn cũng như là vú cũng tương tự như giai đoạn trên. Trong quá trình tiến hành thì chúng ta phải lập các phiếu theo dõi kiểm tra năng suất heo nọc.
Khi kiểm tra ta theo dõi về dinh dưỡng mỗi ngày, ghi chép. Tách riêng những con heo bị bệnh trong suốt quá trình kiểm tra. Kết thúc quy trình này vào tầm 155 – 160 ngày, tương đương với cân nặng một tạ đến một tạ mốt. Ta tiến hành cân, siêu âm xác định các chỉ tiêu về chất lượng thịt.
Ở đây chúng ta theo dõi về dày mỡ lưng, dày thăn, diện tích thăn thịt, phần trăm mỡ dắt. Lưu ý với bà con hiện nay có rất nhiều máy siêu âm. Và có nhiều giá thành khác nhau, tùy theo điều kiện của chúng ta mà chọn loại phù hợp.
Bà con lựa ra các cá thể heo nọc có năng suất tốt nhất đưa vào làm giống.
Chọn theo ngoại hình
Sau khi bà con đã chọn dựa trên cơ sở di truyền thì bắt đầu tiến hành chọn về ngoại hình. Đầu tiên chúng ta xem xét tổng thể con lợn đực đó như thế nào?
Về hình thể đối với heo nọc sinh trưởng thì ta thường hay lấy con thể trạng dài, cơ bắp nổi rõ. Thứ hai bà con xem về mỡ. Ở đây sẽ kiểm tra mỡ ở bụng vì sẽ ảnh hưởng đến độ hăng của heo nọc suốt thời kì khai thác. Tương tự như vậy bà con lấy những con có bụng thon gọn.
Tiếp theo bà con đánh giá đến chân, ảnh hưởng rất lớn tiếp theo các giai đoạn trên. Lấy những con chân đừng bị cong, đừng bị choãi. Thương tự như vậy bàn chân cũng đừng bị choãi.
Đánh giá đến một bộ phận hết sức quan trọng của heo nọc đó là dịch hoàn (hay gọi là cà). Đối với đực giống thì cà phải đều, to nổi rõ. Chứng tỏ con đó tiềm năng cho nhiều tinh mỗi lần xuất.
Bước tiếp ta đánh giá đến vú giống các giai đoạn trước, vú trước bao quy đầu bốn vú trở lên, các vú phải nổi rõ. Phần bao quy đầu không được tích nước. Nếu tích sẽ bị viêm trong quá trình chúng ta khai thác chúng.
Tập tinh cho heo nọc
Đã chọn xong về di truyền, ngoại hình thì bà con bắt đầu tập tinh cho heo nọc. Số lần tập tinh tối đa trước thời điểm đưa vào khai thác là ba lần. Cứ cách nhau mười hôm bà con lại tập một lần.
Các yếu tố chúng ta quan tâm trong quá trình tập tinh là thể tích, hoạt lực, nồng độ, tỉ lệ kỳ hình. Các cá thể đạt tiêu chuẩn là thể tích từ 100 ml trở lên. Hoạt lực trên 0,7, nồng độ ít nhất một trăm năm mươi triệu triệu trên ml. Đạt như thế thì chúng ta đưa lợn đực giống sử dụng khai thác.
Quá trình tập tinh như vậy ta cũng kiểm tra thêm bao quy đầu, dương vật heo nọc. Và tất cả quá trình tập như vậy bà con cần phải ghi chép. Xong chúng ta sẽ đánh giá và đưa vào chọn khai thác heo nọc.
Tập xong bà con đưa heo nọc vào khai thác. Để khai thác một cách hiệu quả thì trong quá trình bà con phải lập hồ sơ trong từng cá thể. Tiếp đó chúng ta xác định thời gian cho từng cá thể.
Bên cạnh đó bà con phải lập kế hoạch cho cá cá thể heo nái trong trại. Tiến hành ghi chép chất lượng tinh dịch sau mỗi lần khai thác. Từ đánh giá đó mà bà con lựa chọn giữ lại hoặc là loại thải trong quá trình khai thác.
Quy trình chăm sóc heo nọc
Khi đã chọn xong heo nọc tốt ta phải tạo môi trường thuận lợi cho nó phát triển. Yêu cầu đầu tiên chuồng trại phải chắc chắn đáp ứng với chức năng sinh lý heo đực giống. Ở chuồng tùy điều kiện xác định các vị trí khác nhau. Chắc chắn sẽ hơi khác một chút chuồng nuôi heo nái, chuồng nuôi heo thịt.
Tuy nhiên một số chỉ tiêu quan trọng mà ta cần chú ý diện tích ít nhất cần của một heo nọc. Tầm sau mét vuông và nền đừng bị trơn, dễ dàng thoát nước và đừng quá dốc. Một vài thứ khác như máng thì dễ dàng vệ sinh. Đặt các tấm đan nhằm tránh gây sứt móng lợn đực và thông thoát.
Nhiệt tốt nhất cho sự sinh trưởng và hoạt động của heo nọc là từ mười tám tới hai mươi tư. Ẩm từ 65 – 75 %, tốc độ gió 0,2 – 0,7 mét/giây.
Thức ăn cho heo nọc
Bởi vai trò đặc biệt của đực nên dinh dưỡng chúng ta phải đủ, chất lượng tốt. Tốt nhất chọn dòng cám công nghiệp chuyên cho heo đực giống.
Trường hợp không sẵn cám chuyên dụng thì thay thế bằng thức ăn cho lợn nái nuôi con. Đực hậu bị dưới tám tháng thì bà con cho ăn từ hai tới hai cân rưỡi tùy thể trạng. Heo nọc khai thác trên một năm thì cho hai cân rưỡi tới ba cân trên ngày.
Bên cạnh đó cần tắm cho heo nọc, đều đặn xem xét phần móng, cắt nếu cần thiết. Một từ những nguyên nhân làm cho heo nọc mất tinh đó là thời tiết, nhiệt thay đổi. Nên ta cần thêm vitamin C vào khẩu phần ăn mỗi hôm.
Thêm vitamin ADE một bận trên tháng, cứ sau một đợt khai tinh thác bà con có thể dùng hai trứng gà. Quá trình cho heo nọc ăn thì ta cần loại bỏ lòng trắng. Bởi sẽ làm kém đến chất lượng của tinh của heo. Đối với những heo bị bệnh tuyệt đối cấm đưa vào khai thác.
Vacxin cho heo nọc
Để đảm bảo sức khỏe của heo nọc trong suốt thời kỳ khai thác thì chúng ta định kì chích ngừa vacxin. Đối với Parvo gây khô thai và giả dại thì chích hai lần một năm. Còn đối với bệnh dịch tả, lở mồm thì chích định kì các tháng 3, 7, 11.
Đối với ký sinh trùng thì bà con cứ chích bốn tháng một bận.
Với chế độ khai thác heo nọc thì tùy theo độ tuổi mà chế độ khác nhau. Thấp nhất là heo nọc sau tới tám tháng thì cứ mười hôm khai thác một bận. Trên một năm thì khai thác sáu hôm một bận và với trên ba mươi tháng thì khai thác một tuần một bận.
Chế độ sử dụng lợn đực giống
Một số lưu ý trong quá trình khai thác tinh
Bà con phải giữ nguyên ô chuồng khai thác, tránh thay đổi bất thường. Vì làm mất đi sự thoải mái, dễ gây ức chế cho heo nọc quá trình. Nền phải là nơi bằng phẳng, không được gồ ghề.
Thích hợp nhất bà con thu tinh heo bốn tới sáu giờ sáng. Mỗi con heo nọc lấy khoảng tầm hai tới ba năm. Bà con đừng nên khai thác quá già vì sẽ làm xấu đến chất lượng giống.
Tùy từng khu vực mà bà con để heo phối thẳng hay thu lại để làm thụ tinh nhân tạo. Nếu có lượng lớn heo nọc chất lượng tốt cũng để bán giống được. Các trang trại lớn sẽ có khu riêng dành cho heo nọc, chăm sóc theo chế độ riêng.
Tổng kết lại chúng tôi đã giải đáp được cho câu hỏi heo nọc là gì? Trên đây là hướng dẫn các bước từ chọn lựa đến khai thác heo nọc. Hy vọng bà con có thêm kiến thức áp dụng thực tế.
Theo: Thủy Tiên
