Nhiều người cho rằng đây là bệnh cháy lá, chồi non hoặc cành cây. Nó ảnh hưởng đến nhiều loại cây cảnh, hoa hồng,.. , cây cho trái và các loại cây khác. Chống lại bệnh thán thư không đơn giản, khiến nhà nông đặt câu hỏi “Làm cách nào để phòng trị bệnh này tốt nhất?”
Biết thêm về những cây nào bị bệnh thán thư và cách phòng ngừa bệnh này có thể giúp bạn kiểm soát bệnh thán thư thành công.
Mục lục nội dung
Thông tin về bệnh thán thư
Thán thư là một loại nấm bệnh có xu hướng tấn công cây trồng vào mùa xuân khi thời tiết mát và ẩm ướt, chủ yếu trên lá và cành cây. Nấm mùa đông trên cành cây chết và lá rụng. Thời tiết mát mẻ, mưa nhiều tạo điều kiện hoàn hảo cho bào tử phát tán. Thời tiết khô và nóng ngăn chặn sự tiến triển của bệnh.
Vấn đề có thể xảy ra theo chu kỳ nhưng hiếm khi gây chết cây. Nấm thán thư lây nhiễm trên nhiều loại cây rụng lá, cây cảnh và cây bụi, cũng như trái cây, rau và cỏ. Có thể nhận thấy bệnh thán thư dọc theo lá và gân lá như những vết bệnh nhỏ. Những vết bệnh lõm, sẫm màu này cũng có thể gặp trên thân, hoa và quả.
Để phân biệt giữa nấm thán thư và bệnh đốm lá khác, nên xem kỹ mặt dưới của lá để tìm một số chấm nhỏ màu nâu sẫm đến nâu, to bằng đầu đinh ghim. Nếu không chắc chắn về việc chẩn đoán bệnh thán thư, cần tham khảo thêm thông tin về bệnh thán thư.
Bệnh này là một loại bệnh phổ biến, hay gặp trên đậu, bầu bí, cà chua, cà tím và ớt, những nơi ẩm ướt thường xuyên thường được khuyến cáo kiểm soát bệnh.
Chu kỳ của bệnh thán thư
Một chu kỳ bệnh điển hình bắt đầu với sự lây nhiễm ban đầu của cây vào mùa xuân hoặc đầu mùa hè. Bắt đầu từ các bào tử đã bị tàn phá trong các lá của năm trước hoặc từ các vỏ đã hình thành trên vật chủ trong mùa trước.
Bệnh thán thư gây tổn thương hình thành và sinh ra các bào tử thứ cấp lặp lại chu kỳ lây nhiễm. Trong ít trường hợp, nhiễm trùng lá dẫn đến nhiễm trùng thân và chồi, nơi nấm bệnh tiếp tục phát triển và gây chết cây.
Các vết chai tồn tại trong nhiều ngày và cuối cùng hạn chế dòng chảy của mạch chất dinh dưỡng và nước đến lá. Dẫn đến việc thân và cành héo dần và chết. Các bệnh thán thư thường không trực tiếp giết chết vật chủ.
Tuy nhiên, việc nhiễm trùng lặp đi lặp lại trên các cây thân gỗ trong một thời gian dài có thể dẫn đến suy kiệt và chết dần. Kiểm soát bệnh thán thư là rất quan trọng khi cây mang lại giá trị về mặt kinh tế và mục tiêu là sản xuất cho trái hoặc lấy gỗ.
Bệnh thán thư là gì?
Bệnh nấm này ảnh hưởng đến nhiều loại cây trồng, bao gồm cả rau, quả và cây cối. Nó gây ra các vết bệnh thâm đen trên lá, thân, hoa và quả. Nó cũng tấn công các chồi đang phát triển và lá đang lớn. Bệnh thán thư có thể lây lan rất nhanh trong mùa mưa.
Bệnh thán thư nói chung gồm nhiều loại bệnh ảnh hưởng đến cây trồng theo những cách giống nhau. Do một loại nấm gây ra, ảnh hưởng tới các loại rau, tấn công các cây họ bầu bí.
Bệnh thán thư có thể tồn tại trên các phần thực vật bị nhiễm bệnh và rất dễ lây lan. Giống như bệnh gỉ sắt, nó phát triển mạnh khi gặp điều kiện ẩm ướt và ấm áp và thường lây lan khi tưới nước.
Bệnh thán thư làm cho các mô bị héo, héo và chết. Nó thường lây nhiễm vào các chồi và lá đang phát triển. Các loại nấm gây ra (thường là Colletotrichum hoặc Gloeosporium ) đặc trưng tạo ra bào tử trong các quả thể hình đĩa nhỏ, trũng.
Các triệu chứng bao gồm các điểm trũng hoặc tổn thương (bạc lá) màu sắc khác nhau trong lá, cành, trái cây, hoặc hoa. Và một số bệnh nhiễm trùng tạo thành loét trên cành cây và các nhánh. Mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng phụ thuộc vào cả tác nhân gây bệnh và loài bị nhiễm bệnh. Có thể gây kém phát triển hoặc chết cây.
Lịch sử bệnh thán thư
Vào cuối những năm 1970, một dạng bệnh mới, được gọi là bệnh thán thư dogwood. Đã được xác định ở Bắc Mỹ . Không giống như các dạng khác của bệnh thán thư, nó phát triển mạnh ở những nơi có khí hậu mát mẻ.
Bệnh thán thư Dogwood lần đầu tiên xuất hiện ở Tây Bắc Thái Bình Dương và nhanh chóng lây lan sang miền đông Hoa Kỳ. Cuối cùng dẫn đến thiệt hại nghiêm trọng đối với các cây. Tác nhân gây bệnh, nấm Discula Destuctiva , mãi đến năm 1991 mới được mô tả.
Có thể phòng trị bệnh thán thư bằng cách tiêu hủy các phần cây bị bệnh. Canh tác giống không bệnh và giống kháng bệnh. Dùng thuốc diệt nấm và côn trùng và bọ ve lây lan nấm bệnh thán thư từ cây này sang cây khác. Đối với các bệnh nhiễm trùng cây hàng năm, chẳng hạn như cà chua hoặc dưa. Nên luân canh cây trồng để hạn chế sự tích tụ của bào tử nấm trong đất.
Cây gì bị bệnh thán thư?
Nhiều loại cây có thể bị ảnh hưởng bởi nấm thán thư, bao gồm cả những loại cây trồng bên ngoài nhà kính, chẳng hạn như cây trang trí thân gỗ và cây tán lá nhiệt đới.
Cây trồng trong chậu và cây trồng nhà kính như giống đôi khi bị ảnh hưởng. Các loại cây và cây bụi dễ bị bệnh thán thư bao gồm cây phong, cây hoa trà, cây óc chó, cây tần bì, cây đỗ quyên, cây sồi và cây sung.
Các loại cây có múi, hoa, …
Bệnh trên cây họ đậu
Các triệu chứng ban đầu xuất hiện ở mặt dưới lá như vết bệnh màu đỏ sẫm đến đen dọc theo gân lá. Tuy nhiên, các vết bệnh có thể xuất hiện trên bất kỳ bộ phận nào của cây. Các đốm màu gỉ sắt xuất hiện trên lá mầm, trong khi cẫng và gân lá có bệnh màu đỏ gạch đến tím hoặc đen.
Trên vỏ quả, các triệu chứng trông giống như các vòng lõm màu nâu được giới hạn bởi các vòng đen. Trên thân, chỗ bệnh lõm xuống và thường dài ra. Vết bệnh trên hạt có màu nâu với tâm màu trắng hoặc hơi đỏ.
Trên những cây bị nhiễm nấm thán thư nặng, các đốm bệnh tập hợp lại, làm chết cả hoặc một phần cây. Tổn thất do bệnh thường cao khi nhiễm bệnh ở cây con. Các nguồn chính của bào tử nấm bệnh bao gồm mảnh vụn như lá vỏ và hạt bị nhiễm bệnh – đặc biệt là lớp vỏ hạt và lá mầm.
Bệnh thán thư phổ biến trên ruộng nông hộ nhỏ chủ yếu do nông dân thu hoạch hạt giống đã bị nhiễm bệnh và sử dụng để trồng vụ mùa mới.
Cách nhận biết bệnh thán thư
Trên lá, bệnh thán thư thường thấy với dạng những đốm nhỏ, màu vàng hoặc nâu không đều. Những đốm này sậm màu hơn khi chúng già đi và cũng có thể mở rộng, bao phủ cả lá.
Trên rau, nó có thể ảnh hưởng đến bất kỳ bộ phận nào của cây.
Trên quả, nó tạo ra những vết lõm nhỏ, sẫm màu, có thể lan rộng ra. Thời tiết ẩm, các bào tử màu hồng nhạt hình thành ở trung tâm của những đốm này. Cuối cùng, trái cây sẽ bị thối rữa.
Trên cây, nó có thể làm chết các ngọn của cành non. Cũng tấn công các lá non, chúng phát triển các đốm và mảng màu nâu. Cũng có thể làm cho cây bị rụng lá.
Nói chung, trong thời tiết ấm áp và ẩm ướt, lá của cây bị nhiễm bệnh chuyển sang màu vàng. Và cuối cùng là màu nâu nhạt đến nâu rồi hỏng. Các lá non thường có thể chuyển sang màu đỏ.
Cách kiểm soát bệnh
Loại bỏ và tiêu hủy bất kỳ cây bị nhiễm bệnh nào trong khu vườn. Đối với cây, tỉa bỏ phần gỗ chết và tiêu hủy những lá bị nhiễm bệnh.
Bạn có thể thử phun thuốc diệt nấm gốc đồng cho cây, tuy nhiên hãy cẩn thận vì đồng có thể gây độc cho giun đất và vi khuẩn trong đất. Đối với cây, hãy thử phun hỗn hợp màu bordeaux.
Phòng ngừa bệnh
Trồng những cây có khả năng chống chịu hoặc mua những cây cấy khỏe mạnh.
Trồng cây trong đất thoát nước tốt. Bạn cũng có thể làm giàu đất bằng phân trộn để giúp cây kháng bệnh.
Làm thế nào để điều trị bệnh thán thư?
Kiểm soát bệnh thán thư bắt đầu bằng việc thực hành vệ sinh môi trường tốt. Nhặt và xử lý tất cả các bộ phận của cây bị bệnh , bao gồm cả cành và lá, khỏi mặt đất hoặc xung quanh cây là điều quan trọng. Điều này giúp nấm không tiếp xúc được gần cây.
Cắt tỉa đúng kỹ thuật để loại bỏ những cây gỗ già và chết cũng giúp ngăn ngừa bệnh nấm thán thư. Giữ cho cây khỏe bằng cách cung cấp ánh sáng, nước và phân bón thích hợp. Sẽ tăng cường khả năng ngăn chặn nấm tấn công của cây.
Cây bị suy kiệt và cây trồng khó phục hồi do nấm thán thư. Điều trị bằng các thuốc hóa học hiếm khi được sử dụng. Trừ khi bệnh liên quan đến cây mới cấy hoặc liên tục rụng lá.
Tưới cây bằng vòi nhỏ giọt, tránh tưới với vòi phun nước trên cao. Không chạm vào cây khi đang bị ướt. Giữ cho quả chín không chạm vào đất. Nhớ luân phiên cây từ 2 đến 3 năm một lần.
Tổng hợp các biện pháp phòng trị bệnh thán thư
Giữ cho vườn thông thoáng
Trồng cây trong vườn ở mật độ vừa phải. Tạo tán và tỉa cành cây để đảm bảo ánh nắng không bị thiếu. Việc đón được nhiều ánh nắng và không khí lưu thông tốt cũng góp phần làm nấm bệnh không sinh trưởng được.
Nên định hình trước việc tạo tán cho cây từ lúc nhỏ để đỡ tốn công lao động sau này.
Giữ vệ sinh môi trường cho vườn
Thu dọn sạch sẽ vườn, nhất là các lá bị nhiễm bệnh rụng xuống. Loại bỏ những cành có bệnh để tránh lây lan rộng. Đồng thời đem tiêu hủy loại nguồn bệnh. Sau đó mới phun thuốc diệt nấm và trị bệnh cho cây.
Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng
Bên cạnh việc chú ý quan sát, vệ sinh phòng bệnh. Thì một cách chủ động khác là cung cấp đầy đủ chất cho cây để tăng sức đề kháng.
Đảm bảo thoát nước tốt để vườn không bị ẩm, nhất là khi gặp mưa lớn. Bón phân đầy đủ đúng lượng cây cần tùy theo từng thời điểm.
Thuốc đặc trị bệnh thán thư
Khi bắt đầu thấy dấu hiệu xuất hiện của bệnh thì càng điều trị nhanh chóng càng tốt.
Thuốc hiệu quả để phòng bệnh là thuốc gốc đồng, tránh việc nấm phát triển và lây lan. Một số loại thuốc trị hiệu quả có thể kể đến là AZOXYSTROBIN, TEBUCONAZOL,…
Chúy ý kết hợp đầy đủ các biện pháp để việc phòng và điều trị được tốt nhất.
Chuyên gia: Quang Hưng
