Bà con nuôi gia súc nhiều chắc chắn phải nắm rõ biện pháp hỗ trợ vật nuôi sinh sản. Là các kỹ thuật mới đem tới hiệu quả, tính đồng đều cao. Trong bài viết sau chúng tôi giới thiệu về thụ tinh nhân tạo cho bò.
Mục lục nội dung
Kỹ thuật thụ tinh nhân tạo cho bò
Phân tích về kỹ thuật dẫn tinh hay thụ tinh nhân tạo cho bò. Hướng dẫn các bác tiến hành như thế nào cho nó hợp lý hiệu quả.
Hai cách thụ tinh cho bò gồm trực tràng – cổ tử cung, cách nữa là mỏ vịt âm đạo. Tuy nhiên bây giờ cách mỏ vịt các nước hay Việt Nam đã ngưng áp dụng.
Chúng ta chỉ thực hiện kỹ thuật trực tràng – cổ tử cung. Sẽ đảm bảo được tỉ lệ gieo tinh theo cách tốt nhất trên con bò cũng như trâu. Sau đây chúng ta sẽ đi sâu hơn về kiểu thụ tinh nhân tạo cho bò này.
Để bắt đầu các bước tiến hành phương pháp tất nhiên còn các công đoạn trước. Bà con cần nắm rõ được thời gian động dục bò cái như thế nào cho hợp lý. Để từ đó ta tính ngày giờ bắt đầu thụ tinh cho bò đảm bảo tỉ lệ đậu cao nhất.
Chuẩn bị
Chuẩn bị tinh dịch, dụng cụ cùng các thiết bị bắt buộc có tiến hành xong xuôi. Như cọng dẫn, súng bắn, ni tơ bảo quản,… Bước đầu tiên bà con lấy hết phân ở trực tràng là bước khởi đầu cho phương pháp.
Lấy hết phân vậy nhằm đảm bảo quá trình các bạn đưa tay vào trong trực tràng bò. Thì nó sẽ có cảm giác tiếp xúc tốt nhất. Các bạn chú ý có thể dùng tay trái đeo găng nilông vào, đưa vào trực tràng lấy hết phân ở trong đó ra, các bạn lưu ý phải lấy sạch.
Rồi tiếp đó lau âm hộ bò dùng giấy. Các bác lưu ý thao tác làm kỹ âm hộ con bò trước lúc chuẩn bị phối tinh cho nó. Với cái đuôi nếu có người đứng cùng có thể cầm cột cũng tốt để ta dễ dàng thao tác hơn. Trong lúc thao tác đuôi hay quẫy có thể trúng vào phần tay hay mặt các bạn.
Và dĩ nhiên là trước khi chúng ta muốn thụ tinh nhân tạo cho bò thì phải cố định con bò cho kỹ. Để tránh trường hợp là nó có thể gây tổn thương cho bà con như đá. Thì bà con chú ý ta phải che chắn cho kín.
Cách đưa dẫn tinh quản vào
Bà con đưa ngón tay trỏ cùng ngón cái mở âm hộ con bò ra. Còn tay phải ta cầm sẵn dẫn tinh quản đưa vào âm hộ. Bà con chú ý giúp là đưa vào góc chếch khoảng 45 độ so với sống lưng của con bò. Đặc biệt lưu ý chứ không phải ta đưa ngang nhé.
Các bác đưa sâu vào cỡ khoảng mười phân và nâng cái ống dẫn tinh quản đó song song với sống lưng. Tiếp tục đẩy sâu vào cho tới khi bà con thấy có cảm giác vướng thì dừng lại. Đừng cố gắng đẩy, vướng thì dừng lại ngay.
Lúc đó tay trái bà con đeo sẵn bao nilông rồi, có thể bôi thêm vaselin cho trơn hơn. Đưa vào trực tràng bò và tìm cái dẫn tinh quản. Cũng như kiểu dẫn đường dẫn tinh quản vào phía trong.
Ngón cái tay trái bịt miệng cổ tử cung con bò đồng thời tay phải đưa dẫn tinh quản chạm vào ngón cái. Rồi các bác rút ngón cái đi, đồng thời đẩy nhẹ dẫn tinh quả vào lỗ. Tay trái lắc nhẹ, tay phải ẩn nhẹ ống đồng thời, để đi qua hết bốn nấc của cổ tử cung. Thì bà con sẽ thấy nó khựng lại đó.
Lúc này tay trái lần theo thân tử cung con bò tìm đến đầu dẫn tinh quản. Dùng ngon trỏ nhẹ nhàng đẩy đầu dẫn tinh quản lùi lại hết phần thân cổ tử cung. Thì đó là vị trí thích hợp nhất và sẽ giúp tỉ lệ đậu thai cho bò cao nhất.
Hoàn thành thụ tinh nhân tạo
Khi đã xác định được vị trí thích hợp rồi, tay trái ta giữ cổ tử cung con bò ở tư thế thẳng. Tay phải bà con bóp núm bơm tinh rồi từ từ rút ra. Bà con chú ý có thể bơm chậm, hoặc nếu trên súng bấm vào thì sẽ bơm rất nhanh. Giống với khi thụ tinh trực tiếp con bò đực bơm ra, như vậy sẽ đảm bảo hiệu quả cao hơn.
Bà con chú ý tay trái cầm cổ tử cung nâng phía sau lên xoa nó vài lần. Rút tay ra khỏi trực tràng, cho bò cái nghỉ ngơi vài tiếng để nó bình tĩnh trở lại.
Các công cụ thụ tinh nhân tạo cho bò ta vệ sinh sạch sẽ, gọn gàng. Phải nhớ ghi chép lại thời gian làm để ta tính được ngày nó chuẩn bị đẻ.
Bò phối giống nhiều không thụ thai
Hướng dẫn xử lý con bò phối nhiều lần không thụ thai. Cũng như tìm hiểu lý do của vấn đề này như thế nào?
Muốn đạt được bà con phải đáp ứng các yếu tố. Thứ nhất là con bò cái có cơ quan sinh dục bình thường, sinh sản bình thường chứ chưa nói là tốt.
Thứ hai tinh bò đực phải chắc chắn chất lượng tốt. Thứ ba bò bà con phải làm quy trình phối tinh đúng lúc thích hợp. Cũng như kỹ thuật thụ tinh nhân tạo cho bò chúng ta phải đảm bảo tốt.
Tất nhiên đáp ứng như vậy ngay thời điểm tạo nguồn ta cần hiểu rõ cách chọn bò giống.
Nguyên nhân
Thực tế ta cần dựa theo từng tình huống xảy ra để tìm lý do. Do chính bò cái vẫn động dục đều lại không rụng trứng. Khả năng bắt nguồn từ các rối loạn nội tiết trong nó.
Thứ hai do bò cái lên giống rụng trứng mà rụng ít, tới mức chẳng thể thụ thai. Hay thụ thai xong đâu đấy mà phôi lại chết.
Và tình trạng thứ ba bò cái mắc các dạng bệnh lý sinh dục. Tinh chẳng thể nào mà kết hợp được hay được mà phôi lại bị chết do biến đổi môi trường bên trong bò cái.
Bà con còn nghi vấn nữa rất quan trọng tinh bò đực kém. Nghĩa rằng số tinh trùng trong liều tinh chưa đảm bảo. Cũng như phần trăm tinh chết, dị hình cao nên chẳng thể nào thụ cho bò cái như vậy.
Nguyên nhân nữa dẫn tới do làm thủ thuật quá sớm hoặc quá muộn chẳng hạn. Thao tác bà con chuẩn bị không đúng kỹ thuật. Ví dụ kỹ thuật giã đông không đảm bảo, để tinh lâu dưới trời nắng nóng chẳng hạn.
Một trường hợp nữa người thực hiện bơm tinh vô quá sâu gây tổn thương trên bò. Chảy máu ở thân hoặc sừng tử cung gây nhiễm trùng.
Đổi phương pháp thụ tinh
Làm thao tác thụ tinh xong mà phôi chết bởi nguyên nhân bất kỳ. Các bác để ý bò lên lần tiếp theo chậm hơn ban đầu. Kéo theo việc chu kỳ của con bò sẽ kéo dài hơn.
Khi mà ta đã phân tích lý do hết rồi, chúng ta loại trừ các biện pháp khắc phục rồi. Nhưng mà bò chẳng lên giống cũng như là không thu thai được. Sau ba lần tiến hành thụ tinh nhân tạo cho bò không có biểu hiện tích cực. Thì tốt hơn hết nên thử cho bò đực nhảy xem thử thế nào. Khả năng chính tác động cần thiết còn thiếu kích thích bò cái.
Đó là lý do chuyên gia khuyên ổn định bà con làm xen kẽ nhau. Một bận phối nhân tạo, một bận phối bò đực.
Chờ khoảng hai lăm hôm là mình sẽ biết kết quả đậu hay chưa. Với bò tơ mình phải bỏ qua hai lần động dục đầu. Rồi mình mới tiến hành phối theo một phương pháp bò đực hay nhân tạo.
Dấu hiệu của bò đã chửa như thế nào?
Với phương pháp thụ tinh nhân tạo sau 20 hôm nếu chưa lên giống lại. Và nếu trong 3 tháng đầu không thấy dấu hiệu lên giống nỗi gân dưới bụng đến bầu vú thì chắc chắn mang thai.
Chi phí thụ tinh nhân tạo cho bò
Thụ tinh nhân tạo cho bò hết bao nhiêu tiền?
Qua tham khảo thị trường giá thụ tinh nhân tạo cho bò quanh mức bốn tới sáu trăm ngàn. Sáu trăm là tinh 3B các loại khác tầm bốn trăm. Bao đậu nếu không đậu đợt sau tính phụ 100 ngàn.
Cách nhận biết bò cái lên giống
Chia sẻ tới các bác mới tập nuôi bò sinh sản kinh nghiệm phát hiện bò cái lên giống. Và thời điểm phối một lần đậu luôn, một phát ăn luôn.
Thường bò cái lên giống hai mươi tư tiếng đồng hồ. Và các bạn phát hiện ra thì phải lựa thời điểm phối cho hiệu quả. Chỉ có thời điểm mùi nó mới đứng yên và lúc này bà con làm thụ tinh nhân tạo cho bò gần như sẽ đậu 100 %.
Đâu là dấu hiệu bò lên giống? Đâu là dấu hiệu bò chỉ xung chưa phải lên giống? Các bác đọc kỹ nhé, để tránh tình trạng phối giống hoài mà bò không đậu dẫn tới hư bò.
Bốn trường hợp bò lên giống
Đầu tiên ta phát hiện là con bò cái sẽ kêu liên tục và ngày càng kêu to. Bỏ cỏ vào thì chẳng thèm ăn hoặc là ăn rất ít. Rồi đi vòng vòng, nhìn quanh và vẫn cứ kêu nhiều, trường hợp này là dễ phát hiện nhất. Nếu nó kêu buổi sáng thì khoảng trưa hoặc là xế chiều các bạn phối là hợp lý. Nếu tối kêu thì buổi sáng hôm sau là hợp lý, đó là trường hợp dễ phát hiên nhất.
Thứ hai bò nhảy lưng nhau, nhảy nhiều bận. Tình huống cụ thể các bác nhìn nó bị nhảy mà đứng im sẽ phối hiệu quả.
Thứ ba khó phát hiện bò cái sẽ ăn ít hơn hoặc là bỏ ăn, không kêu, không nhay lưng con khác. Đi vòng, mắt cứ nhìn ra ngoài. Khi này bà con xem bộ phận sinh dục bò có hồng hay không, có ra nước trắng đục chưa.
Thứ tư bò vẫn ăn uống bình thường, cứ tầm hai mốt hôm lại ra nước trắng đục. Bộ phận nở căng bóng, hồng lên ở hai bên. Ta nên theo dõi thêm hai tới ba chu kì, hoặc cho bò đực vào thử.
Nếu đứng yên là chính xác, không thì theo dõi thêm ba bốn chu kì để căn và phối cho đúng. Tránh trường hợp bò trưởng thành ra nước xung mà chưa phải lên giống.
Đó là một số dấu hiệu mà người mới nuôi bò nên biết.
Bò tơ có phối tinh 3B được không?
Bò tơ vẫn thụ tinh bò 3B được bình thường nhé. Có một vấn đề ở đây xảy ra tình trạng con bê rất to, thì mình điều chỉnh lại thức ăn cho nó. Làm cho nó giảm to đi là sang tháng thứ tám. Nếu bác nào có thương bò cho cám thì mình phải cắt hoàn toàn đi nhé.
Ta để chủ yếu rơm với cỏ thì bò cơ khỏe sẽ đẻ rất khỏe. Nếu để ăn cám hay sản phẩm phụ như bã đậu thì lúc nó đẻ cơ yếu sức yếu, rặn khó khăn. Cho nên bò tơ phối tinh 3B sang tháng thứ tám phải giảm ăn cho nó.
Phối giống nhân tạo cho heo, bò, gà,… các trại đang làm chủ yếu. Một số trại nuôi gà Đông Tảo hay nuôi heo… đã áp dụng rất thành công. Các hộ muốn tăng quy mô nên tìm hiểu và áp dụng.
Theo: Thủy Tiên
