Bệnh newcastle và cách điều trị ở gà

Bệnh Newcastle, còn được gọi là viêm não phổi thường ở gia cầm. Đó là một bệnh truyền nhiễm do vi rút gây ra. Bệnh Newcastle ở gà ảnh hưởng đến cả gia cầm và gia cầm hoang dã. 

Bệnh có thể gây thiệt hại nghiêm trọng tới đàn gà cũng như gia cầm xung quanh. Dạng virus Newcastle dễ lây lan và gây chết người cao nhất được gọi là bệnh Newcastle. VVND còn được gọi là bệnh Newcastle ngoại lai hoặc bệnh Newcastle châu Á.

Bệnh Newcastle được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1926 tại Indonesia. Nhưng sau đó được đặt tên theo thị trấn Newcastle upon Tyne, Anh, nơi bệnh xảy ra vào năm 1927.

Theo Tổ chức Thú y Thế giới thì “dịch bệnh hiện đã được kiểm soát ở Canada, Hoa Kỳ và một số nước Tây Âu. Nó tiếp tục ở các vùng của Châu Phi, Châu Á và Nam Mỹ. Tuy nhiên, vì các loài chim hoang dã đôi khi có thể mang vi-rút. Chúng có thể biểu hiện bệnh hoặc là không.

Vì vậy, chúng có thể mang mầm bệnh vi rút và lây lan thành dịch mới nguy hiểm trên diện rộng. Điều đó làm khó khăn trong công tác phòng chống dịch bệnh newcastle ở gà.”

Bệnh Newcastle ở gà có nhiều chủng khác nhau. Các dạng bệnh phụ thuộc vào độc lực của vi rus. Ở nước ta, lưu hành 3 dạng chính: độc lực cao, độc lực trung bình hoặc độc lục thấp.

Một số chủng vi rút tấn công hệ thần kinh của gia cầm bị nhiễm bệnh. Trong khi một số chủng vi rút khác tấn công hệ thống hô hấp hoặc tiêu hóa. Theo nhiều nghiên cứu, chủng có độc lực thấp sẽ lây lan rộng nhất, tuy nhiên chúng gây ra ít dịch bệnh nhất.

Bệnh Newcastle ở gà có lây sàng người không?

Đây là thắc mắc của nhiều người khi nuôi gà. Thực tế, bệnh Newcastle ở gà có thể lây sang người, tuy nhiên rất hiếm khi lây nhiễm. Các triệu chứng phổ biến nhất ở người là viêm kết mạc và các triệu chứng giống như nhiễm bệnh cảm cúm nhẹ. 

Những người dễ bị nhiễm bệnh Newcastle nhất đó là đội chăn nuôi gia cầm và nhân viên phòng thí nghiệm tiếp xúc với gà bị nhiễm bệnh. Khử trùng đúng cách sau khi xử lý gia cầm bị nhiễm bệnh là rất hiệu quả để ngăn ngừa lây truyền. 

Đồng thời sử dụng bảo hộ lao động khi tiếp xúc với đàn gia cầm nghi mắc bệnh. Không có trường hợp nào mắc bệnh do ăn các sản phẩm từ gia cầm.

Các triệu chứng của bệnh Newcastle là gì?

Trong khi các thể nghiêm trọng của bệnh Newcastle có thể dẫn đến tử vong đột ngột mà không có triệu chứng rõ ràng, các triệu chứng phổ biến nhất của bệnh Newcastle là ho, hắt hơi, chảy nước mũi, tiêu chảy phân xanh / chảy nước và trầm cảm.

Các con gà mái có thể bị ảnh hưởng có thể giảm sản lượng trứng đột ngột. Gà mái có thể đẻ ra những quả trứng có vỏ mỏng. Trứng cũng có thể có hình dạng hoặc màu sắc bất thường, và có thể chảy nước (lòng trắng trứng).

Các triệu chứng nghiêm trọng của bệnh Newcastle bao gồm run cơ, rũ cánh, sưng mắt hoặc cổ, vẹo đầu, xoay vòng, liệt, hoặc đột tử.

Vì các triệu chứng của bệnh Newcastle có thể gần giống với các triệu chứng của bệnh cúm gia cầm, nên cần lấy mẫu xét nghiệm trong phòng thí nghiệm để xác định chẩn đoán. Từ đó công bố chính xác phân loại dịch bệnh và có cách xử trí nếu lây lan diện rộng.

Bệnh Newcastle lây lan như thế nào?

Bệnh Newcastle ở gà lây lan chủ yếu qua phân và dịch tiết từ những con gia cầm bị nhiễm bệnh. Những con chim hoang dã bị nhiễm bệnh cũng có thể thải vi-rút vào không khí, từ đó có thể lây lan vào đàn gà của gia đình bạn.

Điều đó gây khó khăn khi tìm ra nguồn gốc của bệnh. Khó khăn trong công tác phòng chống dịch bệnh địa phương.

Bệnh Newcastle lây lan nhanh chóng giữa các đàn gà bị nhốt trong không gian hạn hẹp. Chẳng hạn như gia cầm nuôi thương phẩm hay nuôi quá số lượng. 

Các dấu hiệu bệnh xuất hiện trong đàn trong vòng 2 đến 12 ngày sau khi tiếp xúc với không khí. Vi rút Newcastle lây lan chậm hơn qua đường phân hoặc miệng.

Vi rút có thể tồn tại vài tuần trong môi trường ấm, ẩm ướt như lông chim, phân hoặc các vật liệu khác, vì vậy rất dễ nhiễm vi rút trên giày dép, quần áo hoặc thiết bị củ người chăn nuôi. Vì thế có thể truyền nó cho những con chim khỏe mạnh trong đàn khác.

Bệnh Newcastle có thể lây lan do trứng của những con gà bị nhiễm vi rút . Khi gia cầm bị nhiễm bệnh Newcastle có thể thải ra một lượng lớn vi rút. Thông thường tất cả các con gà trong đàn đều có thể bị nhiễm bệnh trong vòng 2 đến 6 ngày.

Các loài thủy cầm hoang dã bị nhiễm bệnh (vịt và ngỗng) có thể duy trì các chủng vi rút newcastle. Đó là các chủng có độc lực thấp cho bản thân và cho các loài khác, bao gồm cả gà.

Vi rút tồn tại trong môi trường bao lâu?

Vi rút Newcastle có thể tồn tại trong một thời gian dài bên ngoài vật chủ sống. Chúng có thể lây nhiễm trong vài tuần trong môi trường. Đặc biệt là ở nhiệt độ thấp hoặc khi được bảo vệ bởi vật liệu hữu cơ liên quan.

Ví dụ như chất độn chuồng, xác thịt, nước, trứng và lông vũ ). Tuy nhiên, vi rút sẽ bị tiêu diệt nhanh chóng khi tiếp xúc với tia cực tím trong ánh sáng mặt trời.

Thời kỳ ủ bệnh Newcastle ở gà

Khoảng thời gian từ khi nhiễm bệnh đến khi xuất hiện các dấu hiệu lâm sàng đầu tiên của bệnh thường là từ hai đến sáu ngày, nhưng có thể lên đến 15 đến 21 ngày. Nó lây lan nhanh chóng giữa những con gà trong đàn.

Thực tế đã có những sự cố đã xảy ra ở các chủng vi rút nghiêm trọng. Nơi phần lớn đàn chết trong vòng 72 giờ sau khi nhiễm bệnh, mà không có bất kỳ dấu hiệu bệnh nào trước đó.

Chẩn đoán bệnh Newcastle ở gà

Cách chẩn đoán bệnh Newcastle ở gà có thể được chẩn đoán chỉ dựa trên các dấu hiệu lâm sàng hoặc tổn thương thi.

Để có được chẩn đoán xác định xem gà có bị nhiễm vi rút Newcastle hay không, một trong ba trường hợp sau cần được xác nhận thông qua các xét nghiệm đặc biệt trong phòng thí nghiệm.

Đó là xác định và phân loại virus hoặc trình diễn vật chất di truyền của virus trong tổn thương. Hoặc là xác định sự gia tăng đáng kể hiệu giá kháng thể giữa huyết thanh cấp tính và điều trị trùng hợp với đợt bùng phát dịch bệnh.

Chẩn đoán bệnh Newcastle ở gà dựa trên dấu hiệu lâm sàng:

Bạn nên nghĩ tới bệnh Newcastle ở gà khi trong đàn gà có triệu chứng sau:

• chấn động đầu
• nghiêng đầu
• cổ xoắn
• phối hợp
• co giật
• đi vòng quanh
• co thắt cơ bắp
• lắc đầu
• liệt một bên hoặc hai bên, liệt một phần hoặc hoàn toàn chân hoặc cánh
• tiêu chảy, đôi khi có máu
• suy hô hấp
• khàn tiếng
• thở hổn hển
• giảm cảm giác thèm ăn
• hôn mê
• lông vũ
• giảm sản lượng trứng
• trứng bất thường

Điều trị bệnh Newcastle như nào?

Vì bệnh Newcastle là một bệnh nhiễm trùng do vi-rút nên hiện không có cách điều trị. Thuốc kháng sinh đôi khi được sử dụng để kiểm soát các bệnh nhiễm trùng thứ phát do vi khuẩn gây ra.

Khi có kết luận chính xác Bệnh Newcastle ở gà, bạn cần làm ngay các đều sau để bảo vệ đàn gà của bạn:

Cách ly đàn

Cách ly riêng những con gà hay đàn gà nhỏ riêng biệt nghi mắc bệnh. Việc này sẽ giú hạn chế việc vi rút lây lây lan sang các con gà khác. Cũng như giúp hạn chế phát tán mầm bệnh vi rút newcastle.

Tiêm vắc xin Newcastle ngay

Nên tiêm vắc xin Newcastle với liều cao ngay cho tất cả các con gà trong đàn. Việc này sẽ giúp đàn gà của bạn tạo ra kháng thể nhanh chóng. Có thể sẽ ngăn ngừa được bệnh và hạn chế thiệt hại cho đàn gà.

Các loại vắc xin như: Medivac clone 45 tiêm liều theo trọng lượng con gà trong đàn.

Điều trị thuốc kết hợp

• Cho đàn gà sử dụng thêm các thuốc hạ sốt, trợ sức, giúp trợ lực, bù nhanh nước và điện giải đề phòng mất nhiều. Điều này sẽ giúp đàn gà của bạn có sức đề kháng cao hơn. Có thể miễn dịch tốt hơn cho đàn gà.

• Một số thuốc có thể sử dụng như: Bio Anagin C, BIO BROMHEXIME, SUPERLIV, NOPTRESS, ANTIGUMBORO và DOXAN. Liều dùng sẽ tùy theo từng loại thuốc và in sẵn trên bao bì sản phẩm. Bạn nên tham khảo ý kiến chuyên gia hoặc bác sỹ thú y nếu có bất kỳ thắc mắc điều trị nào.

• Cung cấp vitamin A và bổ sung thực phẩm giàu vitamin A vào chế độ ăn uống của đàn gà. Điều đó sẽ giúp làm chậm các dấu hệu lâm sàng. Không những thế còn làm giảm đáng kể tỷ lệ tử vong. Đồng thời giúp làm giảm tác động tieu cực của vi rút lên đàn gà nhà bạn
• Báo cáo bệnh cho thú y: theo quy định, khi đàn gà nhà bạn nghi ngờ có mắc bệnh Newcastle, bạn nên báo cáo cho thú y hoặc bác sỹ thú y của địa phường. Khi có thông tin bệnh, cơ quan thú y sẽ có biên pháp xử lý đề phòng tránh lây lan dịch trên diện rộng địa phương.

Các biện pháp phòng bệnh Newcastle ở gà

Ngoài việc tiêm phòng như mô tả ở trên, cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh Newcastle ảnh hưởng đến đàn gà của bạn là an toàn sinh học nghiêm ngặt. Các biện pháp này bao gồm:

Kiểm dịch cách ly

Đảm bảo cách ly các con gà mới vào trong đàn cách xa ít nhất 10m trong tối thiểu 4 tuần để tránh lây nhiễm cho đàn gà của bạn.

Tránh tiếp xúc với các loài chim khác

Đảm bảo rằng bất kỳ ai có tiếp xúc với đàn gà không được tiếp xúc với các loài chim khác (kể cả vật nuôi) trong ít nhất 24 giờ. Điều này bao gồm săn bắn hoặc các chợ chim sống hoặc các sự kiện có chim.

Thiết lập một chu vi

Thêm hàng rào chu vi có thể ngăn gà của bạn tiếp xúc với các loài chim khác. Đảm bảo hàng rào hoàn toàn bao quanh đàn và luôn đóng cổng khi không sử dụng. Lưới cũng nên được sử dụng trên chuồng nuôi gia cầm để ngăn chim hoang dã.

Vệ sinh Dụng cụ & Thiết bị đúng cách

Đảm bảo làm sạch và khử trùng kỹ lưỡng các dụng cụ và thiết bị. Khử trùng khi chúng đã được sử dụng ở các khu vực khác của trang trại. Hoặc vùng lân cận của các đàn gia súc khác. Bạn cũng có thể muốn sử dụng một bộ dụng cụ và thiết bị chuyên dụng cho từng đàn để tránh nhiễm bẩn.

Tránh xa các loài gặm nhấm và chim hoang dã

Lập kế hoạch kiểm soát dịch hại để ngăn các loài gặm nhấm và chim hoang dã tránh xa đàn gà của bạn. Cả loài gặm nhấm và chim hoang dã đều có thể mang bệnh và lây nhiễm cho chim của bạn.

Thiết lập các khu vực quản lý chất thải

Cô lập việc xử lý xác gà chết và các chức năng quản lý phân ra một khu vực riêng biệt, cách xa đàn gà để giảm thiểu ô nhiễm.

Theo: Băng Giá