Địa lan Sato là một trong những loài lan đẹp và có cách trồng tương đối đơn giản. Những người bắt đầu chơi lan thường không thiếu loài hoa này trong vườn lan của mình. Hãy cùng Niên Giám tìm hiểu cụ thể về cách trồng loài lan này nhé.
Mục lục nội dung
Tổng quan về địa lan Sato
Nguồn gốc
Địa lan là một trong những loài hoa có lịch sử lâu đời nhất. Có nhiều bằng chứng lịch sử cho thấy chúng được đề cập tới từ triều đại nhà Tấn khoảng 200 năm trước Công Nguyên. Ngày nay nó cũng là một trong nhiều loài lan phổ biến nhất.
Địa lan Sato là một trong những loài địa lan lai với những ưu điểm vượt trội so với tổ tiên của chúng. Chúng mới được trồng khoảng 150 năm tới 200 năm trở lại đây. Địa lan Sato được biết đến là trồng ở Trung Quốc đầu tiên, sau đó nó được du nhập vào Việt Nam.
Giống như nhiều loài lan như lan hài, lan vảy rồng, chúng là loài thực vật biểu sinh. Tuy nhiên, trong tự nhiên chúng sống ở môi trường bán cạn là chủ yếu. Do đó chúng có thể sống tốt ở môi trường trong chậu với chất nền phù hợp hơn là trên các cây gỗ, hay sống nhờ các cây lớn.
Thực vật
Địa lan Sato có khả năng chịu lạnh tốt hơn nhiều loài lan khác. Thân cây dạng thân thảo có thể bạn sẽ trông thấy hơi giống cây lúa. Thân cao khoảng 50 cm tới 80 cm. Bộ rễ của địa lan Sato khá phát triển để tìm kiếm nguồn dinh dưỡng thích hợp cho cây.
Lá của chúng có dạng thuôn dài, hình mác, mọc từ gốc. Hoa mọc từ nách lá, mọc thành chùm từ 7 tới 15 bông mỗi chùm. Hoa thường nở vào mùa xuân đúng dịp Tế nguyên Đán nên chúng rất được ưa chuộng. Thời gian chơi hoa của địa lan Sato khá lâu có thể kéo dài 2 tháng tới 3 tháng.
Hoa của lan Sato có màu vàng đặc trưng. Trước khi nở chúng có dạng khum lại trông rất giống quả trứng, có lẽ vì vậy mà chúng còn có tên gọi là địa lan trứng. Sau một thời gian ủ hoa sẽ nở.
Hoa có có 5 cánh mỏng. Ngoài màu vàng chủ đạo chúng còn điểm tô các sọc cam đỏ, với nhị và nhụy thường có màu cam tạo điểm nhấn cho hoa.
Điều kiện trồng địa lan Sato
Ánh sáng
Khác với nhiều loài hoa ưa nhiều bóng râm như lan quân tử hay hồng tú cầu, địa lan Sato khá thích ánh sáng chúng có thể phát triển trong điều kiện ánh sáng trực tiếp. Nếu bạn trồng cây trong nhà hãy cố gắng để chúng có thể tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.
Bạn có thể đặt chúng gần các cửa sổ ban công nơi có mặt trời chiếu tới. Hoặc định kì đưa chúng ra ngoài để chúng có đủ ánh sáng quang hợp và phát triển.
Nhưng vẫn là cùng họ lan nên chúng vẫn cần bóng râm nhất định. Quá nhiều ánh sáng trực tiếp có thể khiến cây bị cháy nắng. Bạn có thể nhận biết cây có nhận được ánh sáng tốt không thông qua màu sắc của lá.
Nếu lá có màu xanh đậm, tức là chúng có vẻ đã hơi thiếu ánh sáng. Trong khi lá màu xanh non nhạt hoặc màu hơi vàng nói lên rằng cây đang bị thừa ánh sáng và có thể đang bị cháy nắng.
Nhiệt độ
Nhiệt độ tốt nhất cho sự phát triển của địa lan Sato cũng tương tự nhiều loài lan khác là vào khoảng 13 °C tới 25 °C. Việt Nam là nước nhiệt đới gió mùa, có mùa thu và mùa đông nên khá thích hợp để trồng loài lan này.
Cây chịu lạnh khá tốt, nhưng chúng ưa thích khí hậu mát mẻ hơn. Do đó khi vào mùa đông đặc biệt là miền Bắc có thể có sương giá hãy chú ý che chắn cho cây. Cây cần một khí hậu mát mẻ để kích thích sự ra hoa.
Nhiệt độ quá cao hay quá thấp đều ảnh hưởng tới sự phát triển và quá trình ra hoa của địa lan Sato. Do đó để lan có thể ra hoa đúng thời điểm thì nhiệt độ phù hợp là một trong những yếu tố quan trọng nhất.
Cách trồng địa lan Sato
Chuẩn bị giá thể và chất nền
Địa lan Sato ưa các chất nền nhiều mùn, giàu dinh dưỡng và tơi xốp. Do đó các chất nền có thể dùng để trồng lan như là xơ dừa, trùn quế, mùn cưa, đá nhỏ,… Thông thường các nhà lan kinh nghiệm sẽ trộn hỗn hợp chất nền để tạo môi trường tốt nhất cho lan.
Ngoài ra, chất nền để trồng lan sẽ cần có độ thoát nước tốt. Việc tích tụ nước trong chất nền sẽ gây nhiều tác động xấu tới lan. Ngoài ra khi trộn chất nền trồng lan bạn nên thêm một ít phân hữu cơ để đảm bảo dinh dưỡng.
Với chậu trồng lan, thông thường nên là chậu sâu lòng do lan phát triển tương đối cao. Đồng thời hoa lan khi nở sẽ có độ rủ nhất định. Do đó các chậu cao tầm khoảng 50 cm sẽ hợp lý cho trồng địa lan Sato.
Đường kính chậu cũng là một yếu tố nhiều người quan tâm. Nếu chậu quá bé có thể kìm hãm sự phát triển của lan. Chậu quá to thì có thể khiến lan phát triển không gọn khiến dáng lan không được tôn lên.
Thông thường đường kính chậu sẽ phụ thuộc vào kích cỡ gốc lan bạn trồng. Tỷ lệ đường kính và chiều cao chậu khoảng 1:2 tới 1:3 sẽ là hợp lý nhất. Nên chọn các loại chậu có diện tích đủ để lan phát triển trong ít nhất 2 năm tránh gây việc thay chậu nhiều lần sẽ ảnh hưởng tới quá trình phát triển và ra hoa.
Chuẩn bị giống
Phương pháp nhân giống phổ biến nhất của địa lan Sato là tách từ cây mẹ. Chọn các cây mẹ xanh tốt đang độ phát triển không có dấu hiệu sâu bệnh để tiến hành tách giống.
Nên tiến hành tách giống vào cuối mùa xuân sau khi kết thúc mùa hoa. Vì đây là giai đoạn cây bắt đầu một mùa phát triển mới. Đồng thời tách cây thời điểm này sẽ ít ảnh hưởng tới mùa hoa tiếp theo.
Bạn có thể tiến hành tưới đẫm nước cho chậu lan mẹ. Sau khoảng 1 tới 2 giờ thì có thể dễ dàng nhấc gốc mẹ lên hơn. Gỡ bỏ bớt chất nền và tiến hành lấy dao hoặc tay nhẹ nhàng tách cây mẹ thành những cây con. Không nên tách quá nhỏ, thông thường mỗi gốc tách nên có từ 2 tới 3 thân.
Bạn cũng nên tách dứt khoát tránh bầm dập khiến cây dễ nhiễm bệnh. Sau khi tách xong tiến hành loại bỏ bớt rễ cũ già, tỉa bớt lá. Đừng nên tiếc, các rễ già thường không còn chất lượng mà lại làm tăng nguy cơ nhiễm nấm cho địa lan. Các rễ trẻ cũng nên được cắt bớt.
Tiến hành trồng cây con
Sau khi có cây giống thì cây con nên được tiến hành trồng luôn trong ngày. Trước khi trồng có thể ngâm cây con trong nước vôi trong pha loãng hoặc nước súc miệng loãng trong khoảng 30 để loại bỏ hoàn toàn mầm miệng đặc biệt là nấm. Sau đó để cây nơi khô ráo trước khi trồng.
Tiến hành cho đất nền vào đáy chậu. Tùy thuộc vào chiều cao của chậu mà lớp chất lót này có thể dày mỏng. Sau đó tiến hành trồng cây con bằng chất nền đã chuẩn bị sẵn. Hãy đảm bảo không trồng gốc lan quá sâu. Phần gốc lan nên ngang bằng với mặt chậu.
Cách chăm sóc địa lan Sato
Tưới nước
Địa lan Sato là loài lai nên có nhiều ưu điểm. Một trong số đó là khả năng chịu hạn tương đối tốt. Chúng có bộ rễ tương đối phát triển để tìm kiếm nguồn nước sâu trong đất. Cùng với đó là khả năng giữ nước tại thân cây do đó bạn chỉ cần tưới lan mỗi tuần 1 lần hoặc là 4 -5 ngày một lần là cây vẫn có thể phát triển khá tốt.
Khi các cây con mới trồng tần suất tưới nên thường xuyên hơn một chút. Khoảng một lần sau mỗi 2-3 ngày. Hãy luôn nhớ một nguyên tắc khi tưới lan đó là rễ cần được khô ráo sau mỗi lần tưới. Do đó nếu không nhớ đã tưới trong ngày hôm nay hay chưa hãy để cách 1 ngày rồi tưới.
Tần suất tưới có thể cần phải tăng hoặc giảm theo mùa. Vào mùa đông hay mùa thu hãy giảm tần suất tưới cây. Vào những ngày hè có thể tăng tuần suất tưới cây khi thấy cây khô. Việc quá thiếu hay thừa nước đều ảnh hưởng tới sự phát triển của cây. Nước tưới nên được thoát tốt qua đáy chậu, tránh tích tụ gây hỏng rễ cây.
Bón phân
Bạn nên bổ sung thêm phân cho lan trong thời kì cây phát triển mạnh mẽ. Tránh bón phân vào những thời kì cây đang ra hoa hoặc mùa đông cây đang chuẩn bị ra hoa. Các loại phân có thể bón cho lan có bán khá phổ biến trên thị trường. Tuy nhiên bạn chỉ nên pha theo liều lượng bằng khoảng 1/4 liều lượng ghi trên nhãn.
Hiện nay, các nhà trồng lan chuyên nghiệp còn bổ sung phân hữu cơ định kì vào chất nền trồng lan đặc biệt là trong lúc thay chậu mới cho lan. Ngoài ra trên thị trường còn có dạng phân dê đóng trong túi lưới. Bạn có thể để trên bề mặt chậu lan để chất dinh dưỡng có thể thấm dần dần vào đất trồng.
Tuy nhiên nếu bón phân quá nhiều cũng có thể khiến lan bị mặn và chết. Bạn có thể nhận biết điều này thông qua quan sát lá và thân cây. Lá sẽ xuất hiện một màu gần nâu từ đầu của lá.
Nếu thấy hiện tượng này xảy ra tức lan đang thừa quá nhiều dinh dưỡng và đang tích tụ. Hãy nhanh chóng giảm nồng độ và tần suất bón phân. Đồng thời tiến hành tưới thật nhiều nước để trôi bớt chất khoáng tích tụ hoặc thay chậu mới cho lan.
Cách làm cho địa lan Sato ra hoa đúng thời điểm
Cách làm cho địa lan Sato ra hoa đúng thời điểm là câu hỏi được rất nhiều người quan tâm. Thực ra chỉ cần với vài mẹo đơn giản là bạn có thể làm cho lan ra hoa đúng thời điểm. Đầu tiên hay giảm dần tần suất bón phân cho lan vào mùa thu và có thể nên ngừng hẳn khi bước sang mùa đông.
Thứ hai là việc giảm tần suất nước tưới khi vào mùa đông. Khí hậu mát mẻ cũng là một yếu tố khác kích thích cây ra hoa. Do đó thông thường cây sẽ bắt đầu nhú cành hoa vào khoảng cuối những tháng mùa đông. Nếu không thấy hoa lên vào thời điểm này thì có thể cây sẽ không ra hoa trong mùa này nữa mà phải đợi đến mùa sau.
Cách trồng địa lan Sato không hề khó. Hy vọng rằng những chia sẻ của Niên Giám sẽ giúp ích cho bạn. Chúc bạn may mắn và thành công
Theo: Biển Lặng
