Như chúng ta đã biết, phân gà sau khi ủ là một loại phân hữu cơ chất lượng cao, giàu chất dinh dưỡng. Ủ phân gà đúng cách sẽ giữ được nhiều chất dĩnh dưỡng của phân. Bao gồm đạm nguyên chất ( khoảng 1,63%), nguyên tố lân ( khoảng 1,54%) và nguyên tố kali ( khoảng 0,85%).
Trước khi sử dụng làm phân bón trong đất trồng trọt, phân gà cần được phân hủy kỹ. Từ đó để có thể tiêu diệt ký sinh trùng, men nấm và một số mầm bệnh. Chúng tồn tại trong phân gà trong quá trình phân hủy.
Vì phân gà có thể sinh ra nhiệt độ cao trong quá trình phân hủy. Có thể dẫn đến hư hỏng nguyên tố nitơ. Do đó hiệu quả phân bón sẽ tốt hơn nếu bổ sung lượng nước thích hợp cùng với 5% can xi photphat trước khi ủ.
Sau khi phân hủy hoàn toàn, phân gà được coi là phân bón gốc chất lượng cao cho cây trồng. Hoặc bà con có thể bón vào vụ đông cho cây ăn quả quanh năm
Mục lục nội dung
Thành phần chính
Phân gà rất giàu chất dinh dưỡng, chẳng hạn như 18,7% protein thô; 2,5% chất béo; 13% hàm lượng tro; 11% carbohydrate và 7% chất xơ, bao gồm 2,34 % nitơ; 2,32 % phốt pho và 0,83 % kali, tương ứng là 4,1 lần; 5,1 lần và 1,8 lần phân lợn
Đặc điểm sinh lý của gà
Nếu không hấp thu hoàn toàn lượng thức ăn ăn vào của gà, có khoảng 40% tới 70 % chất dinh dưỡng được bài tiết ra ngoài. Do đó chất dinh dưỡng của phân gà là cao nhất trong tất cả các loại phân gia súc. Tuy nhiên, nếu phân gà bón trực tiếp trên đồng ruộng mà không xử lý, phân hủy thích hợp sẽ có tác hại rất lớn và tiềm ẩn nhiều nguy cơ.
Ví dụ, sử dụng phân gà trực tiếp trong đất có thể tạo ra một lượng nhiệt. Ở điều kiện thích hợp, có thể đốt cháy toàn bộ rễ cây trồng. Trong khi đó, phân gà có rất nhiều vi trùng và mầm bệnh. Có thể cũng mang lại một số tác hại cho cây trồng. Vì vậy, rất cần thiết phải bón phân gà sau khi xử lý và đã phân hủy hoàn toàn.
Cách truyền thống là ủ phân gà để ủ và lên men kỵ khí. Việc này sẽ mất khoảng 3-4 tháng để phân hủy hoàn toàn. Ngày nay, với sự phát triển vượt bậc của công nghệ sinh học. Có thể áp dụng phương pháp lên men hiếu khí. Tốc độ phân hủy nhanh gấp 10-20 lần so với phương pháp truyền thống.
Bằng cách này, phân tử vĩ mô của phân gà như protein sẽ được phân hủy thành phân tử vi mô để cây trồng có thể hấp thụ trực tiếp thành phần dinh dưỡng. Trong quá trình lên men hiếu khí, các vật liệu hữu cơ sinh ra khí aminiac cso hại cho môi trường. Trong khi sau khi ủ kỹ, khí aminiac được khử sinh học và khử mùi
Đặc điểm của phân gà
Nguyên liệu chính của phân gà là chất hữu cơ. Có tác dụng nâng cao hàm lượng hữu cơ trong đất. Phân gà hoạt động tốt như một loại phân bón hơn là chất tạo đất và tự làm giàu độ phì nhiêu tại chỗ. Trong khi điều quan trọng nhất là chất hữu cơ có thể cải thiện các đặc tính của đất về các khía cạnh. Ví dụ như vật lý, hóa học và sinh học và bón cho đất chưa trưởng thành.
Có một câu nói liên quan đến phân gà, đó là “thức ăn của đất phụ thuộc vào phần trong khi cây trồng phát triển dựa vào phân”. Ở một mức độ nhất định, cho thấy tác dụng của việc cải tạo đất bằng cách sử dụng phân gà.
Tạo sao nên ủ phân gà để bón cây?
Sử dụng phân gà không chỉ tạo thêm nhiều chất keo hữu cơ mà còn phân hủy nhiều chất hữu cơ thành chất keo hữu cơ nhờ tác động của vi sinh vật. Làm mở rộng bề mặt hấp phụ của đất và tạo ra nhiều chất kết dính.
Vì vậy, các hạt đất trở thành cấu trúc hạt ổn định thông qua quá trình kết tụ. Cải thiện đặc tính giữ nước, bảo tồn phân bón và thông gió, và khả năng điều hòa nhiệt độ của đất
Lượng phân gà chất thành động không chỉ gây hại cho môi trường mà còn gây lãng phí tài nguyên. Nhiều nông dân xem phân gà là chất thải cần loại bỏ. Tuy nhiên, khi việc nuôi gà đạt đến một quy mô nhất định, việc xử lý và tận dụng phân gà sẽ trở nên rất quan trọng.
Nói đến xử lý phân gà thì có rất nhiều cách như lên men phân gà, phơi phân gà, ủ chua, Xử lý hóa chất, phun nhiệt và cách được nhiều người áp dụng nhất là ủ phân gà. Vì quy trình đơn giản và chi phí thấp.
Lên men phân gà
Cách lên men phân gà truyền thống là lên men đống tự nhiên từ 5 đến 6 tháng. Nhưng mùi hôi kinh khủng sẽ phát tán, gây ô nhiễm môi trường cũng như dẫn đến mất chất dinh dưỡng.
Trong khi so với cách lên men này, quá trình lên men vi sinh hiệu quả hơn, không chỉ có thể đẩy nhanh quá trình lên men, rút ngắn thời gian lên men, tránh lãng phí và phát huy giá trị dinh dưỡng của phân gà mà còn tiết kiệm đáng kể năng lượng tiêu thụ do làm khô phân gà nhiệt độ cao từ quá trình lên men. Do vận hành đơn giản, dễ quảng bá và chi phí thấp nên phương pháp lên men này được người dân coi trọng.
* Dụng cụ gồm: máy trộn, thùng nhựa hoặc hố xi măng (hoặc hố có màng nhựa), màng nhựa và máy xay.
* Vi khuẩn lên men, chất tạo men phân gà
* Nguyên liệu là phân gà, được chia thành phần gà khô và phân gà tươi.
Bây giờ, chúng ta hãy nói về phương pháp lên men như sau:
Phương pháp lên men phân gà khô:
Do thiếu nước nên bổ sung nước đầy đủ vào phân gà khô, sau đó chất thành đống để ủ lên men.
Công thức I:
1000kg phân gà khô, 0,25kg chất men vi khuẩn của phân gà.
Phương pháp lên men phân gà tươi:
Đối với phân gà tươi, khi ủ men cần bổ sung một số phụ liệu để hút ẩm từ phân gà. Quá nhiều nước sẽ gây ra tác dụng không thấm và ức chế quá trình lên men của vi sinh vật. Có rất nhiều loại vật liệu phụ để lựa chọn, nhằm mục đích hấp thụ nước từ phân gà.
Nói chung, vật liệu phụ dùng gồm bột cưa, rơm rạ, than bùn, vv. Tỷ lệ bổ sung là khoảng 70% phân gà và 30% phụ liệu, và tỷ lệ này có thể được điều chỉnh theo chất lượng đất và hàm lượng dinh dưỡng.
Nếu làm phân bón cho vườn cây ăn quả hoặc làm thức ăn gia súc, được bán rộng rãi trên thị trường thì giống vi khuẩn cũng cần được bổ sung. Tỷ lệ nguyên liệu lên men khoảng 70% phân gà tươi khỏe, 15% tinh bột ngô, 10% mắc ca,5% cám lúa mì và 1 %o chất ủ thức ăn chăn nuôi.
Khuấy kỹ chúng, sau đó thêm một ít nước. Và đảm bảo rằng hàm lượng nước được kiểm soát trong 65% hoặc lâu hơn. Vì lượng nước sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới kết quả ủ phân.
Công thức II:
700kg phân gà ướt, 300kg gluten, cám thóc hoặc rơm rạ, 0,25kg men vi khuẫn của phân gà.
Cách ủ phân gà như sau:
* Chuẩn bị nguyên liệu lên men theo tỷ lệ thích hợp phục vụ cho quá trình lên men nguyên liệu,
* Đỗ 0,25kg
Vi khuẩn lên men vào nước cho loãng và khuấy đều. Tốt hơn nên dùng nước giếng hoặc nước sông khi pha loãng và khuấy trong 10-30 phút. Nếu có máy trộn, người ta có thể khuấy phân gà trong hai phút. Sau đó cho hạt vi khuẩn vào để pha loãng và khuấy đều trong 6 phút.
Trong khi nếu không có máy trộn thì có thể khuấy đều bằng các công cụ khác. Đảm bảo theo nguyên tắc từ ít đến nhiều. Tức là đổ dịch pha loãng hạt vi khuẩn vào nguyên liệu đã lên men. Khuấy kỹ cho đến khi không còn kết tụ, sau đó cho dịch lên men đã khuấy đều, nguyên liệu vào các nguyên liệu còn lại lên men và khuấy đều.
Sau đó chất thành động với chiều cao khoảng 1m, chiều rộng 1,5m-2m và chiều dài không giới hạn. Độ ẩm nên được kiểm soát trong khoảng 40% hoặc hơn. Lưu ý: lượng nước pha loãng nên thêm tùy thuộc vào mức độ khô – ướt của nguyên liệu lên men. Nước pha loãng hạt vi khuẩn nên bằng khoảng 35% – 40% nguyên liệu lên men. Sau đó khuấy đều cho đến khi không còn nước nhỏ ra khi nắm lại.
* Thời gian lên men:
Hơn một tháng vào mùa đông trong khi khoảng 14-21 ngày (1-2 kỳ) vào mùa hè. Việc áp dụng máy đảo trộn sẽ rút ngắn phần lớn thời gian lên men. Đối với những địa điểm ủ phân gà quy mô lớn, máy quay ủ phân là thiết bị tất yếu trong toàn bộ quá trình phân hủy.
Chú ý:
nếu ít nước thì phân sẽ dễ bị khét. Nếu nhiều nước trong khi không lên men được nếu ít nước. Nếu nguyên liệu lên men ướt hơn, thì nước pha loãng phải giảm. Và sau đó đục lỗ trên đỉnh đống để thông gió. Cuối cùng dùng vải ni lông hình chữ nhật để phủ lên đống phân. Bà con phải đè vải ni lông xuống đất cho kín từng mét. Như vậy vừa tạo sự thông thoáng, vừa tránh bị gió lớn cuốn vào.
Phân gà sau khi ủ có thể để sản xuất phân hữu cơ sinh học cho hoa và cây trồng. Phân gà ủ hoai đã lên men hoàn toàn cũng có thể được tạo thành hạt phân bón sinh học để bán.
Cách sử dụng phân gà đã ủ bón cho cây trồng
Việc sử dụng toàn diện phân gà có thể cải thiện đáng kể môi trường tự nhiên bền vững. Không chỉ loại bỏ ruồi muỗi cũng như mùi hôi, giảm lây truyền dịch bệnh. Biến chất thải thành kho báu và mang lại lợi ích xã hội, sinh thái và kinh tế tốt hơn. Tất cả các vùng chăn nuôi gà có thể điều chỉnh các biện pháp phù hợp với điều kiện địa phương. Từ đó lựa chọn một số phương pháp để thực hiện.
Phân gà qua ủ lên men là loại phân bón tốt cho nho, dưa hấu, cây ăn quả và rau màu.
Phân gà sau khi ủ đúng cách có thể bón nhiều loại. Bà con có thể dùng làm phân bón lót, giúp cải tạo đất sau mỗi mùa thu hoạch. Hầu như tất cả các loại cây trồng dều có thể bón phân gà đã ủ. Các loại cây thu hoạch trái : cam , bưởi, cà chua, thanh long,… Cho tới cây công nghiệp như cà phê, hạt tiêu,… Các giống rau ăn lá cũng sẽ tươi tốt nếu được bón bằng phân gà đã ủ hoai mục.
Trên đây là cách ủ và bón phân gà đơn giản nhất. Bà con hãy làm theo để tận dụng được nguồn phân gà, vừa làm phân bón, vừa bảo vệ môi trường nhé.
Chúc bà con thành công!
Theo: Băng Giá
