Cây me là một loại cây có giá trị thương mại, sinh trưởng tốt những vùng khí hậu ấm áp, ngoài ra loài cây này cũng được trồng để lấy bóng mát. Mặc dù môi trường sống bản địa của nó là ở khắp các vùng nhiệt đới ở Châu Phi, me cũng phát triển mạnh ở các nước cận nhiệt đới. Trồng cây me đúng cách giúp đảm bảo tuổi thọ của cây. Có một sự thật chắc chắn là tuổi thọ của cây me trung bình cao hơn tuổi thọ con người. Những cây me được trồng cách đây 200 năm, đến nay vẫn còn sinh trưởng khá tốt.
Mục lục nội dung
Đặc điểm cây me
Cây me tuy là loại cây sống lâu năm có tốc độ sinh trưởng khá chậm. Một cây khỏe mạnh sẽ phát triển mới từ 30 đến 90 cm mỗi năm cho đến khi đạt chiều cao trưởng thành từ 12 đến 18 mét. Tán của cây trưởng thành có thể phủ 12-15 mét tạo thành hình tròn hoặc hình ô van. Theo Viện Hệ sinh thái Rừng Đô thị của Đại học Bách khoa Bang California, những tán lá xanh quanh năm của nó được đánh giá là “rất lý tưởng” về khả năng che nắng.
Một trong những khả năng thích nghi của me với khí hậu ấm áp là khả năng chịu hạn của nó, tất nhiên là nó phát triển tốt nhất trong đất ẩm ướt. Những bông hoa màu đỏ hoặc vàng nở vào mùa xuân của nó không sặc sỡ và có giá trị thẩm mỹ như các loại cây cảnh khác. Chúng ta có thể quan sát thấy những hạt giống như vỏ đậu hình thành sau khi hoa tàn. Cây me cũng có thể chịu được một số đợt sương muối, đây là một điểm cộng nếu bạn sống ở vùng khí hậu ven biển nơi cây này phát triển, chẳng hạn như các tỉnh duyên hải.
Ánh sáng, đất và mật độ cây.
Để cây khỏe và có sự phát triển tối ưu, me cần một vị trí đầy đủ ánh nắng mặt trời. Điều kiện lý tưởng nhất là cung cấp ít nhất sáu giờ ánh sáng mặt trời trực tiếp mỗi ngày vào mùa hè. Cây me sẽ không chết nếu chúng nhận được ít hơn lượng nắng này, nhưng chúng có thể không thể phát triển mạnh mẽ ứng với tiềm năng của chúng.
Me không quá cầu kỳ về loại đất mà nó được trồng. Để thu được hiệu quả tốt nhất nên trồng me trên đất phù sa màu mỡ được bồi đắp bởi các dòng suối cũng như đất đá bạc màu. Khả năng chịu độ pH của cây me cũng khá rộng – từ chua đến kiềm – nó cũng không kén chọn độ ẩm của đất, miễn là đất thoát nước tốt.
Nếu bạn đang trồng nhiều cây cùng một lúc, điều quan trọng là phải tính toán kích thước trưởng thành của chúng để bạn sắp xếp chúng cách xa nhau một cách hợp lý. Nếu chúng được trồng quá gần nhau, rễ của chúng có thể cạnh tranh với nhau để lấy nước và chất dinh dưỡng, điều này có thể làm cây yếu đi. Chúng tôi khuyến nghị trồng cây cách nhau từ 10 đến 20 mét. Tài liệu của Đại học Florida khuyến nghị trồng cây cách vỉa hè và các giàn cứng khác ít nhất 90 cm để cho phép rễ phát triển khỏe mạnh.
Tưới nước cho cây me
Khi vừa bắt đầu trồng, tương tự như các yêu cầu về tưới nước đối với hầu hết các cây non, bạn sẽ cần tưới me thường xuyên hơn cho đến khi rễ của nó hình thành, đó là khi cây trưởng thành bắt đầu chịu hạn tốt hơn. Hai yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến thời điểm bạn cần tưới nước cho cây me và lượng nước tưới cho cây là điểm trong năm và loại đất. Ví dụ, cây cần nhiều nước hơn trong điều kiện thời tiết nóng, gió và thời kỳ độ ẩm thấp; và đất sét giữ nước lâu hơn đất cát.
Cây me non có thể phát triển tốt nếu khoanh một vùng đê đất giữ nước xung quanh thân của nó. Để tạo một vành giữ nước, hãy đắp đất lên khoảng 10 cm để tạo thành một rãnh nổi xung quanh rễ của cây. Mỗi lần bạn tưới nước cho cây non, nên đổ vành đê vừa đắp, để nước ngấm xuống đất, lặp lại nhiều lần như vậy đến khi đất đã bão hòa nước.
Vài ngày sau khi bạn tưới nước cho cây non, hãy kiểm tra độ ẩm xung quanh rễ bằng cách đào đất đến độ sâu 20cm. Nếu đất khô, hãy tưới nước lại; nếu nó vẫn ẩm, hãy kiểm tra lại sau vài ngày nữa. Lặp lại quy trình này một vài lần cho đến khi bạn có “cảm giác” về tần suất tưới cây của bạn. Khi cây me của bạn đã trưởng thành, bạn có thể chỉ cần tưới nước một hoặc hai lần một tháng nếu lượng mưa không cung cấp đủ độ ẩm.
Bón phân cho cây me
Cây me có yêu cầu về bón phân thấp, mức độ phân bón tùy thuộc vào độ màu mỡ của đất vườn, cần kiểm tra kỹ dinh dưỡng của đất để tránh bón quá nhiều phân cho me. Trong trường hợp không có đất thử nghiệm, bón phân cho cây non hai đến ba tháng một lần bằng phân bón 6-6-3 hoặc phân hữu cơ tương đương, bắt đầu với lượng bón 1 lạng phân cho mỗi cây và tăng dần cứ sau mỗi một năm tăng lượng phân bón của mỗi lần thêm 2 lạng. Chia đều lượng phân bón, bón ba đến bốn lần mỗi năm. Nếu cây me của bạn đang mang trái, hãy bón phân 8-3-9 hoặc chất hữu cơ tương đương với tỷ lệ công thức, cứ mỗi năm tăng 2 lạng phân, với lịch trình tương tự là 3-4 lần mỗi năm.
Cần lưu lý rằng phải kiểm tra đất trước khi bón phân cho cây me là bởi vì là nhu cầu của me đối với các nguyên tố vi lượng, chẳng hạn như sắt, có thể bị thiếu trong đất kiềm. Để kiểm tra đất thừa và thiếu nguyên tố vi lượng nào bạn cần phải sử dụng các kit thử, tiến hành lấy mẫu đất và thử nghiệm với kit thử theo hướng dẫn.
Cắt tỉa cây me
Khi trưởng thành, cây me tự nhiên có tán phát triển thành hình dạng tròn hoặc hình khối cầu thon thả, mang lại nhiều bóng mát dưới tán cây rậm rạp. Bạn sẽ không cần phải tạo hình cây me bằng cách tỉa cây quá nhiều để có một tán. Tuy nhiên, Cần lưu ý vỏ cây chết không bị thải loại kịp thời có thể dính vào thân cây trong quá trình sinh trưởng. Thường những mảnh vỏ cây hình thành ở khu vực giữa các thân cây, hoặc giữa điểm giao nhau giữa thân cây và các nhánh, cần loại bỏ các mảnh vỏ này kịp thời vì chúng có thể làm suy yếu cây.
Để có một cây đẹp và khỏe thì cần cắt tỉa cây me non. Đảm bảo các cành của cây mọc từ thân trung tâm có khoảng cách hợp lý. Loại bỏ bất kỳ cành nào phát triển lớn hơn một nửa kích thước của thân cây. Lau hoặc nhúng dụng cụ cắt tỉa của bạn trong cồn ethanol hoặc cồn isopropyl giữa mỗi vết cắt để giúp ngăn ngừa bệnh lây lan.
Lợi ích dinh dưỡng của me
Ngoài chức năng là cây bóng mát lớn, me còn có những lợi ích khác. Là một cây gỗ cứng, gỗ từ me được sử dụng để làm đồ nội thất và các sản phẩm gỗ đặc sản như chạm khắc và chặt khối. Nhưng có lẽ ở Việt Nam lợi ích nổi tiếng nhất của nó là …. Quả me.
Quả me không chỉ ăn được mà còn được dùng trong y học. Quả được sử dụng để tạo hương vị cho món cà ri, kẹo, đồ uống và nước sốt, trong nhiều món ăn truyền thống. Phần cùi của trái cây này là một hỗn hợp ngọt và mặn vì nó chứa cả đường và axit xitric. Lợi ích dinh dưỡng của me bao gồm một nguồn giàu vitamin B và khoáng chất.
Nếu bạn trồng me để lấy quả thì có một tin vui dành cho bạn, me không phân biệt cây đực và cây cái, hoa me có đặc trưng lưỡng tính. Điều này có nghĩa là các bông hoa đều có cả bộ phận sinh sản đực và cái và chúng có khả năng tự thụ phấn mà không cần nhờ đến cây thứ hai để thụ phấn chéo để thụ tinh cho hoa. Thường thi me mọc cao đến mức không thể thu hoạch bằng tay được; bạn sẽ phải đợi cho đến khi quả rụng khỏi cây để thu hoạch.
Trang thiết bị cần thiết cho trồng me
8-3-9 phân NPK – bón 1 năm một lần vào trước mùa mưa miền nam, hoặc vào mùa thu miền bắc.
Kéo cắt tỉa, khử trùng kéo cắt tỉa bằng cồn trước khi sử dụng để ngăn ngừa khả năng lây lan bệnh giữa các cây.ăn quả khác.