Gà Ri Ninh Hòa (gà rừng Ninh Hòa) là món ngon nức tiếng được nhiều người biết đến ở vùng đất Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa. Đây là giống gà thuần Việt, hội tụ nhiều ưu điểm “có 1 không 2”. Loài gà này trước đây gần như bị rơi vào lãng quên và có khả năng bị tuyệt chủng. Rất may giống gà Ri đã được khôi phục dần nhờ công to lớn của ông Phạm Đình Phùng, một giám đốc công ty gia cầm ở Suối Tân, Cam Lâm.
Gà Ri Ninh Hòa cần đẩy mạnh nguồn gen quý
Hành trình tìm lại nguồn gen quý giống gà Ri Ninh Hòa của ông sẽ được chúng tôi chia sẻ dưới đây.
Từng tốt nghiệp chuyên ngành chăn nuôi – trường Đại học Tây Nguyên, ông Phùng có nhiều kiến thức chuyên môn và kỹ năng. Thời điểm đó địa phương rất cần những cán bộ có năng lực nên đã mời ông về làm ở tỉnh đội Đăk Lắc. Ông phụ trách chăm lo đời sống tăng gia sản xuất cho quân đội. Được giao nhiệm vụ đúng với những gì mình được đào tạo ông luôn thực hiện tốt mọi công việc. Bên cạnh đó, việc chăn nuôi trồng trọt trong đơn vị cũng được ông quán xuyến hiệu quả.
Làm việc ở tỉnh đội Đăk Lắc được một thời gian, ông đã xin đơn vị chuyển về tỉnh Khánh Hòa sinh sống và làm việc. Tại đây ông vẫn giữ chức vụ chuyên viên kinh tế cho tỉnh đội Khánh Hòa. Đến khi về ông hưu vẫn còn nhớ nghề và muốn kiếm thêm thu nhập cho gia đình, ông Phùng đã mở chuồng trại chăn nuôi gà công nghiệp. Nuôi loại gà này mang lại cho ông nhiều lợi nhuận, nhưng thị trường ngày càng mở rộng. Số người chăn nuôi gà công nghiệp càng nhiều nên ông lo sợ đầu ra bị cạnh tranh. Cũng đúng thời điểm đó (năm 2013) xảy ra nạn dịch cúm gia cầm. Lúc này TP. Nha Trang, Khánh Hòa tuyên truyền người dân di dời các nông trại về vùng ngoại ô để tránh dịch lây lan.
Đây là bước ngoặt lớn đối với ông Phùng, đứng trước tình hình này, ông Phùng đã mua thêm đất để mở trang trại ở Suối Tân, Cam Ranh. Ông không chăn nuôi gà công nghiệp nữa mà đổi sang giống gà mới. Đó là giống gà Ri Ninh Hòa, khi hỏi lí do tại sao, ông chia sẻ, loại gà nội địa này đang dần bị lai tạo, phân li. Việc tìm lại nguồn gen gốc sẽ giúp cho trang trại của ông phát triển mạnh và không bị nhạt nhòa trên thị trường.
Nói được, làm được ông đã bắt đầu thực hiện kế hoạch, mục tiêu của mình. Để tìm được gen gốc, ông đã lặn lội về những vùng sâu vùng xa của tỉnh Khánh Hòa. Ví dụ như Khánh Sơn, Ninh Xuân… Những trang trại ở đây vẫn giữ được truyền thống nuôi gà xưa, ít bị lai tạp. Nhờ sự kiên trì, chịu khó cuối cùng ông cũng tìm được những con gà Ri có màu lông, hình dáng gốc. Ông Phùng tập hợp, phân loại và nhân giống rất nhiều lần mục đích tìm được dòng thuần nguyên bản.
Ông cho biết những con gà Ri Ninh Hòa gốc sẽ mang trên mình những đặc điểm, cụ thể như lông cánh có hình móng nguyệt, có những chấm đen. Lông vũ trên phần lưng và ngực có những vệt sọc nâu. Đặc biệt, con trống có bộ lông sặc sỡ màu đỏ tía rất đẹp, có con màu nâu, lông dài xòe rộng…
Thương hiệu trang trại gà ri Ninh Hòa nổi tiếng
Xem thêm: Thỏ thích ăn những thực phẩm gì? Có nên chăn nuôi thỏ?
Như vậy, hành trình tìm kiếm và nhân giống của ông Phùng đã thành công. Theo thời gian, nông trại của ông được mở rộng với quy mô lớn. Nếu ai có dịp ghé thăm cơ sở của ông sẽ mê mẩn khi nhìn thấy đàn gà Ri thuần chủng đẹp mắt. Bên cạnh chăn nuôi gà, bán gà thịt, gà giống, ông còn có nhiều cơ sở ấp trứng với thiết bị hiện đại.
Mỗi ngày có hơn 40.000 con gà Ri giống đủ 2 ngày tuổi được bán ra thị trường. Là một kỹ sư thông minh và có nhiều kinh nghiệm ông đã nghĩ ra cách cho người dân mượn giống nuôi. Sau khi nuôi thành công có lãi mới thanh toán tiền vốn ban đầu. Cứ như thế người này quảng bá với người kia cuối cùng có rất nhiều người biết đến thương hiệu gà Ri của ông Phùng Ninh Hòa.
Có một điều đặc biệt ở trang trại ông Phùng mà không phải ai cũng làm được đó chính là “cảm hóa” đàn gà của mình. Gà Ri thích bay nhảy ngoài vườn, sống ở không gian rộng, thoáng. Tuy nhiên, ông đã thay đổi thói quen của chúng, chỉ tập trung nuôi trong trang trại. Ông Phùng cho biết, ông đã kết hợp nhiều loại thức ăn với nhau. Bên cạnh, cám, bột công nghiệp ông còn trộn thêm rau cỏ, lúa, trấu… Gà Ri Ninh Hòa rất thích ăn loại thực phẩm này và dễ dàng thích nghi môi trường sống nhanh chóng. Nhờ những thành công đột phá này mà sắp tới đây ông sẽ tiếp tục mở rộng trang trại, quảng bá thương hiệu ra thị trường rộng rãi.
