Cây Sao Đen và công dụng trong đời sống

Cây sao đen là một cây gỗ không chỉ cho thu hoạch gỗ mà còn có nhiều công dụng khác. Như bảo vệ sức khỏe, trồng rừng, cây che bóng mát,…

Tuy nhiên cây sao đen khá là xa lạ với mọi người. Bài viết dưới đây sẽ giúp mọi người biết được sao đen là cây gì cũng như công dụng và cách trồng ra sao nhé.

Đặc điểm của cây sao đen

Cây sao đen có nhiều tên gọi khác nhau. Một trong số đó là Sao đen, cây sao hay May khèn,… Chúng có ở nhiều nơi trên thế giới. Có nguồn gốc từ Ấn ĐỘ. Ở nước ta trước đây sao đen có nhiều. Nhưng do bị chặt phá quá mức nên số lượng giảm nhanh. Do vậy đã liệt vào danh sách những cây gỗ quý.

Đây là một cây gỗ lớn và có thể đạt chiều cao lên đến 45 m trong rừng tự nhiên, với thân thẳng có đường kính khoảng 1,2 m.

Trên các khu đất trống, nó thường cao hơn từ 25 đến 30 m với các nhánh mọc nhẹ nhàng tạo thành vương miện hình chóp, trở nên tròn trịa hơn khi cây già đi. Vỏ cây có màu nâu nhạt đến nâu sẫm và sần sùi bởi các đường nứt dọc.

Lá hình bầu dục, dài 10 đến 15 cm, màu xanh đậm và xếp xen kẽ dọc theo đầu cành. Không giống một số thân gỗ lá bị rụng vào mùa đông. Cây sao đen lá không bị rụng hết cả 4 mùa trong năm.

Hoa nhỏ, màu trắng hoặc đỏ, mọc thành cụm phân nhánh mọc ở cạnh và đầu cành. Chúng chỉ nở vào mỗi mùa xuân. Cây có những quả hạch hình trứng nhỏ dài khoảng 1 cm, và có một đôi cánh dài giống như lưỡi kiếm. 

Hoa của cây sao đen có màu đỏ, nhỏ liti trông rất đẹp. Do đó nhiều người đã lựa chọn cây sao đen để trồng trước cổng nhà. Vừa làm bóng mát vừa có tác dụng trang trí nhà cửa.

Hạt và cánh có màu xanh khi còn non. Trở thành màu nâu khi trưởng thành, sau đó tách ra để rơi xuống đất.

Giống như hầu hết các cây lấy hạt gỗ cứng khác, cây sồi tương đối chậm phát triển và sống lâu. Một số cây có thể sống 600 năm hoặc hơn.

 

Công dụng của cây sao đen

Gỗ của cây sao đen

Sao đen là một dạng gỗ quý. Do chống được mối mọt nên được nhiều người ưa chuộng.

Cây sao đen có tâm gỗ màu nâu vàng, sẫm dần đến nâu ô liu khi phơi. Nó có thể từ nhẹ đến nặng, trong khoảng 500 đến 950 kg trên mét khối và có khả năng chống thối, mối mọt.

Nên xem:   Thuốc trị bệnh Thán Thư trên Xoài hiệu quả

Độ nặng nhẹ của gỗ cây sao đen phụ thuộc vào độ tuổi của cây. Cũng như chế độ chăm sóc phát triển cảu cây. Khi trồng cây với mục đích thu hoạch gỗ. Nên thu hoạch khi đường kính thân đạt khoảng 50 cm trở lên là có thể cho thu hoạch.

Các khúc gỗ được tạo hình tốt được xẻ thành ván và ván được sử dụng chủ yếu cho đồ gỗ nội thất.

 

Nhựa cây

Thân cây cho ra một loại nhựa cứng, màu vàng, trắng hoặc không màu. Có thể hòa tan trong nhựa thông. Đôi khi nó được sử dụng như một loại sơn phủ vecni. Mặc dù nó được cho là có phần kém hơn so với các loại nhựa sơn bóng nổi tiếng và được sử dụng rộng rãi hơn.

Nhựa sao đen còn có công dụng đối với sức khỏe giúp cầm máu nhanh chóng.

Cây cảnh và cây bóng mát

Cây sao đen hường được trồng trong phạm vi thành phố. Như một cây cảnh đường phố cũng như cho bóng râm, ít thay lá.

Cây phát triển không quá nhanh và không thay lá cành nhiều trong năm. Do đó rất phù hợp làm cây cảnh trong đô thị.

Hoa của cây sao đen nhỏ, thành từng chùm hoa to. Khá đẹp nên được ưa thích làm cây cảnh trồng trước cổng nhà.

Trồng rừng

Là đặc tính của một cây thân gỗ. Sao đen cũng được lựa chọn là một trong những cây để trồng phát triển rừng.

Không chỉ có tác dụng che phủ rừng. Khi tới độ tuổi nhất định, cây có thể cho thu hoạch gỗ. Do đó đem lại thu nhập kinh tế ổn định cho người trồng rừng.

Công dụng đối với sức khỏe

Nhựa cây giúp cầm máu

Nhựa cây sao đen có chất giúp cầm máu tốt. Nhựa tiết ra được điều chế dưới dạng bột của cây được sử dụng trong y học cổ truyền. Như một loại thuốc cầm máu. Giúp nhanh cầm máu khi bôi lên vết thương.

 

Vỏ cây có nhiều công dụng

Vỏ cây sao đen được thu hoạch từ tháng 3 đến tháng 4. Vỏ cây được công nhận là một phương thuốc thảo dược nói chung là an toàn và hiệu quả khá tốt. Có thể sử dụng trong chế biến thuốc hoặc dùng làm ngâm rượu rất là tốt.

Vỏ cây sao đen được biết đến là có nhiều đặc tính tăng cường sức khỏe. Chứa thành phần tannin tốt cho sức khỏe. Bao gồm tới 20% tannin. Nó được sử dụng để điều trị nhiều loại bệnh bao gồm cảm lạnh và cúm, chàm, giãn tĩnh mạch, v.v.

Trong y học thảo dược, vỏ sao đen được biết đến với đặc tính làm se da mạnh và điều trị nhiễm trùng miệng, chảy máu nướu răng, tiêu chảy cấp, các bệnh về da, vết thương, vết bỏng và vết cắt.

Ngoài ra vỏ cây sao đen còn có tác dụng như một loại thuốc lợi tiểu (thuốc nước) làm giảm đau và viêm. Tác dụng lợi tiểu đã được sử dụng để ngăn ngừa hình thành sỏi thận (ở những người dễ bị sỏi thận).

Một số nghiên cứu cho thấy vỏ cây sao đen còn có thể có đặc tính ngăn ngừa ung thư. Nhưng vẫn chưa được áp dụng rộng rãi. 

 

Nên xem:   Chữa viêm xoang bằng cây cứt lợn

Tính an toàn

Có thể an toàn đối với hầu hết mọi người khi được dùng trong 3 đến 4 ngày đối với bệnh tiêu chảy. An toàn cho hầu hết mọi người khi bôi trực tiếp lên da trong tối đa hai đến ba tuần.

Đối với ngâm rượu nên chú ý. Ngâm lấy nước để súc miệng không nên uống.

Vỏ cây có nhiều công dụng đối với sức khỏe. Tuy nhiên khi tiêu thụ một lượng lớn, tannin có thể gây kích ứng dạ dày, buồn nôn, nôn mửa và thậm chí là tổn thương gan. 

Trồng cây sao đen

Khí hậu

Cây thích hợp ở những nơi có khí hậu nhiệt đới ẩm. Thường là những vùng có nhiệt độ thấp hàng năm từ 19 đến 25 ° C, nhiệt độ cao hàng năm từ 27 đến 35 ° C. Lượng mưa hàng năm từ 1700 đến 5000 mm và mùa khô kéo dài 5 tháng hoặc ít hơn.

Đất trồng

Cây sao đen phát triển tốt nhất trên đất thịt pha sét, mùn và cát thoát nước chậm. Đất có tính chất axit đến trung tính. Thường có độ pH từ 4,5 đến 7,5 và ở những nơi có ảnh nắng toàn bộ hoặc nắng một phần.

 

Hướng dẫn trồng cây

Cây mới được bắt đầu từ cành giâm hoặc hạt. Cây con được ươm dưới bóng râm cho đến khi chúng cao khoảng 50 cm. Lúc đó chúng có thể được đem ra trồng.

Gieo hạt

Để có hạt cây, bạn nhặt các hạt ở gốc những cây lâu năm. Để chọn được những hạt chất lượng và có tỷ lệ nảy mầm cao. Bạn cần chọn những hạt có đốm màu nâu và có những cánh xanh hoặc màu hơi vàng.

Hạt cây khi mới rụng có tỷ lệ nảy mầm cao nhất. Sau đó sẽ giảm dần. Do vậy khi có hạt bạn cần gieo giạt ngay.

Trước khi gieo dưới đất. Bạn cần cắt cánh của hạt, chỉ để lại một ít. Sau đó ngâm trong nước vài giờ rồi đem gieo trong đất ẩm.

Hạt cây gieo trong đất ẩm khoảng từ 5 ngày sẽ nảy mầm. Khi đó bạn cần di chueyern mầm cây sang khu vực đất có nhiều dinh dưỡng. Chueyern mầm vào bầu đất có đầy đủ chất để tiện cho việc gieo trồng về sau.

Sau khoảng 1 năm, cây giống sao đen từ hạt có thể được đem trồng ở các nơi khác. Hoặc để phát triển thành rừng gỗ.

 

Trồng cây bằng cách giâm cành

Trồng bằng cách giâm cách thích hợp cho trồng với số lượng ít. Phù hợp cho những người thích trồng làm cây cảnh, cây che bóng mát ở gia đình. Tròng số lượng ít.

Trồng bằng cách giâm cành được lựa chọn vì không mất nhiều thời gian trong quá trình gieo hạt. Mà khi trồng cây có độ lớn tùy thuộc vào sự lựa chọn của người trồng cũng như không gian trồng cây.

Khi chọn trồng cây bằng cách giâm cành, bạn cần chú ý một số điểm sau. Chỉ nên chọn những cành từ những cây khỏe mạnh để tăng khả năng sống cảu cành giâm. Cành giâm nên chọn những cành có kích thước vừa phải, ít sâu bệnh.

Nên xem:   Chuột cống nhum đặc sản độc lạ nức danh miền Tây

Giống như khi giâm cành các cây gỗ khác. Khi giâm cành cây sao đen, bạn cần chọn đất giâm tươi xốp, đủ chất dinh dưỡng cho cành giâm phát triển rễ. Có thể phun thêm thuốc kích rễ để tăng khả năng ra rễ của cành. Cũng như rút ngắn thời gian giâm cành.

Khi giâm cành. Bạn cần cắt tỉa bớt lá và cành nhỏ của cành giâm. Việc này giúp tăng khả năng sống cho cành giâm.

 

Chăm sóc cây sao đen

Cây thuộc dòng thân gỗ nên có sức sống tốt. Bạn cần đặc biệt chăm sóc trong giai đoạn mới gieo trồng hay giai đoạn gieo hạt.

Đối với cây giống ươm, bạn cần tưới nước thường xuyên đầy đủ cho cây để cây phát triển tốt.

Bón phân chuồng hoai mục hoặc sử dụng phân bón NPK tổng hợp để bón phân cho cây. Không nên bón lượng quá nhiều. Thường thi cây cần nhiều phân bón dinh dưỡng trong giai đoạn mới trồng và giai đoạn cây non để phát triển.

Thường xuyên làm cỏ dại và bắt sâu khi cây còn trong vườn ươm và giai đoạn mới trồng.

Khi đánh cây giống đi trồng khéo leo không được làm đứt rễ chính của cây. Trước khi trồng cần bón lót ở hố trồng.

Đối với trồng rừng, bạn cần chú ý dọn dẹp cỏ dại và lớp thực vật xung quanh. Cần dọn sao cho thực vật không lấn át cây sao đen phát triển. Chăm sóc khoảng 3 lần trong 1 năm. Mỗi lần chăm sóc cần bón phân và vun gốc cho cây.

Trong thời gian trồng cần thường xuyên dọn dẹp, phát quang thực vật để cây sao đen phát triển vượt lên. Chú ý vun gốc cây trước mùa mưa và sau mùa mưa. Đối với mùa khô hanh cần tránh cháy rừng bằng cánh dọn dẹp thực vật khô dưới gốc.

Sau khoảng 7-10 năm có thể tỉa bớt để cây sao đen phát triển thuận lợi nhất.

Thu hoạch

Tùy vào mục đích trông cây sao đen mà bạn có thể thu hoạch hợp lý. Nếu mục đích làm cây cảnh bóng mát thì cần tỉa cành lá thường xuyên cho phù hợp với không gian.

Đối với trồng rừng thu hoạch gỗ thì khai thác gỗ thân cây khi đường kính thân đạt yêu cầu. Thường đường kính thân đạt từ 50 cm trở lên là có thể cho thu hoạch lấy gỗ được.

Đối với thu hoạch nhựa cây thì nên lấy nhựa ở thân và cành lớn. Tránh trường hợp dùng dao khía để lấy nhựa quá nhiều. Thường sẽ thu hoạch vào mùa khô. Người thu hoạch sẽ quan sát các cục ở thân và cành cây. Chọn những cục nhựa đạt tiêu chuẩn và dùng vật sắc nhọn cắt lấy.

Đối với thu hoạch vỏ cây để làm thuốc. Cần thu hoạch vỏ ở những cây khỏe mạnh phát triển tốt và đủ tuổi.

Sao đen có nhiều công dụng đối với sức khỏe cũng như trong cuộc sống của mọi người. Đối với trồng rừng cần thu hoạch gỗ hợp lý để phát triển rừng.

Theo: Băng Giá

4.5/5 - (2 bình chọn)

Bài viết liên quan

Thêm bình luận